Dünya, İsrail-Filistin çatışması, Rusya-Ukrayna Savaşı ve diğer bölgesel gerilimlerle sarsılırken, Kore Yarımadası’nda 72 yıldır teknik olarak devam eden bir savaş bulunuyor. 1953’te ateşkesle sonuçlanan Kore Savaşı, kalıcı bir barış antlaşması imzalanmadığı için hala resmi olarak sona ermiş değil.
Kuzey Kore’nin 25 Haziran 1950’de Güney Kore’yi işgal etmesiyle patlak veren savaş, üç yıl sonra 27 Temmuz 1953’te bir ateşkes anlaşmasıyla durduruldu. Ancak bu ateşkes, barışa evrilmeyince yarımadadaki gerilim on yıllardır devam etmektedir.
Kore Savaşı’nın Başlangıcı ve Uluslararası Müdahale
Savaşın başlamasıyla birlikte dünya ikiye bölündü. Çin ve Sovyetler Birliği Kuzey Kore’ye destek verirken, ABD önderliğindeki Birleşmiş Milletler (BM) güçleri Güney Kore’nin yanında yer aldı. Türkiye de bu çağrıya uyarak BM gücü bünyesinde savaşa katıldı.
Türkiye’nin Savaştaki Kritik Rolü
Tuğgeneral Tahsin Yazıcı komutasındaki 1. Türk Tugayı, Eylül 1950’de İskenderun Limanı’ndan yola çıkarak Güney Kore’ye ulaştı. Savaş boyunca Türkiye’nin katkısı şu şekilde öne çıkmaktadır:
- Asker Sayısı: Türkiye, 21.212 askerle savaşa katılan 16 ülke arasında 4. sırada yer aldı. ABD 1.789.000 askerle en büyük gücü oluştururken, onu 56.000 askerle İngiltere ve 26.791 askerle Kanada izledi.
- Kayıplar: Savaşta 36.940 askerini kaybeden ABD’den sonra en çok kayıp veren ikinci ülke 1.078 kayıpla İngiltere oldu. Türkiye ise cephede ve sonrasında hayatını kaybeden 900’ü aşkın şehitle en çok kayıp veren üçüncü müttefik ülke konumundadır.
- Askeri Başarı: Türk birlikleri, 25-27 Ocak 1951’deki Kumyangjang-ni Muharebesi‘nde tarihe geçen son süngü taarruzlarından birini gerçekleştirerek büyük bir başarı elde etti.
- İnsani Yardım: Türk askeri, savaşta yetim kalan Koreli çocuklar için “Ankara Okulu”nu inşa ederek diğer birliklerden ayrıldı. Bu fedakarlık, Güney Kore halkının Türkleri “kan kardeşi” olarak görmesini sağlamıştır. Busan’daki BM Kore Anıtsal Mezarlığı’nda 462 Türk şehit yatmaktadır.
Barış Arayışları ve Günümüzdeki Engeller
Savaş sonrası dönemde iki Kore arasında birleşme ve barış için birçok görüşme yapıldı. Ancak özellikle Pyongyang yönetiminin nükleer silah programı ve balistik füze denemeleri, kalıcı barışın önündeki en büyük engel olarak duruyor. Bu durum, 72 yıldır devam eden teknik savaş halini korumaktadır.
Küresel Gerilimlerin Yarımada’ya Yansıması
Günümüzdeki uluslararası krizler, Kore Yarımadası’ndaki hassas dengeyi daha da riskli hale getiriyor. Rusya’nın Kuzey Kore ile yeniden yakınlaşması ve Batı’nın Güney Kore’ye desteği, gerilimi tırmandıran faktörler olarak görülüyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in 19 Haziran’da Kuzey Kore’ye yaptığı ziyaret ve imzalanan “kapsamlı stratejik ortaklık anlaşması” bu endişeleri pekiştirdi. Kuzey Kore lideri Kim Jong-un’un Rusya’ya Ukrayna Savaşı’nda tam destek verdiğini açıklaması da bu yeni ittifakın bir göstergesi oldu.
Kuzey Kore Lideri Kim Jong-un, Rusya Güvenlik Konseyi Sekreteri Sergey Şoygu ile yaptığı görüşmede, Ukrayna Savaşı konusunda Rusya’ya “tam destek” verdiklerini duyurmuştu.
Güney Kore’nin mevcut yönetimi diplomatik çözümü savunsa da, küresel kutuplaşmanın ortasında kalan yarımadanın geleceği belirsizliğini koruyor. İsrail-Filistin soykırımı ve Rusya-Ukrayna Savaşı gibi büyük çatışmaların gölgesinde, Kore’deki donmuş çatışmanın yeniden alevlenme riski endişe yaratmaya devam ediyor.