HABER MERKEZİ
Oluşturulma Tarihi: Temmuz 06, 2025 15:58
Jüpiter ebatlarındaki bir gezegen olan HIP 67522 b, yörüngesinde döndüğü yıldıza olan tehlikeli yakınlığı nedeniyle kendi sonunu hazırlıyor. Sadece 7 günde bir tam turunu tamamlayan bu gök cisminin, gelecek 100 milyon yıllık süreçte Neptün boyutuna inecek şekilde küçüleceği öngörülüyor. Bu durumun arkasında bir kara delik ya da harici bir tehdit bulunmuyor; problem tamamen gezegenin yıldızıyla olan ilişkisinden kaynaklanıyor.
Ekaterina Ilin ve Hollanda Radyo Astronomi Enstitüsü (ASTRON) bünyesindeki ekibinin 2 Temmuz’da Nature dergisinde yayımlanan araştırması, bu ilginç dinamiği aydınlatıyor. Araştırmaya göre, HIP 67522 b’nin yıldızına olan aşırı yakınlığı, güçlü manyetik etkileşimlere yol açıyor. Bu etkileşimler, yıldızın devamlı olarak yüksek enerjili patlamalar (flare’ler) meydana getirmesine neden oluyor ve bu patlamaların önemli bir kısmı doğrudan gezegenin kendisine isabet ediyor.
**YILDIZINI KIŞKIRTAN GEZEGEN**
Güneş’ten bir miktar daha büyük ve çok daha hareketli olan HIP 67522 yıldızı, henüz 17 milyon yıllık genç bir yaştadır. NASA’nın James Webb Uzay Teleskobu, TESS ve Avrupa Uzay Ajansı’nın (ESA) CHEOPS teleskoplarından elde edilen veriler, gezegen yörüngesindeki geçişini yaparken yaklaşık 15 adet şiddetli yıldız parlamasının meydana geldiğini saptadı. Bu bulgu, gezegen ve yıldızı arasında daha önce öngörülmeyen bir etkileşim olduğuna işaret ediyor.
Araştırma ekibinin incelemesine göre, HIP 67522 b, yıldızın manyetik alanları üzerinde bir tür ‘kamçı etkisi’ yaratıyor. Gezegenin yörüngesel hareketiyle oluşan dalgalar, yıldızın manyetik alan hatları boyunca seyahat ederek devasa bir enerji salınımına sebep oluyor. Fakat bu patlamalar uzayın derinliklerine dağılmak yerine, enerjinin büyük bir bölümü tekrar gezegene doğru yönlendiriliyor. Ilin bu süreci şu sözlerle açıklıyor: “Görünen o ki, gezegen yıldızdaki patlamaları tetikliyor. Ne var ki, bu patlamaların enerjisi gezegenin ürettiği dalgaların enerjisinden katbekat fazla. Bu durum, gezegenin sadece fitili ateşlediğini, yıldızın ise zaten patlamaya hazır bir bomba gibi olduğunu gösteriyor.”
**KAÇINILMAZ KADER: KÜÇÜLMEK**
Gökbilimcilerin tahminlerine göre, yıldızdan yayılan bu yoğun radyasyon gezegenin atmosferini sürekli olarak eritiyor. Bu sürecin sonunda, yaklaşık 100 milyon yıl sonra, HIP 67522 b’nin kütlesinin önemli bir bölümünü yitirerek Neptün boyutlarına kadar küçüleceği düşünülüyor.
Bilim insanları, bu sıra dışı sistemi daha detaylı analiz etmek ve evrende benzer şekilde, yıldızları tarafından yok edilme sürecindeki gezegen sistemlerini bulmak amacıyla araştırmalarını sürdürüyor.