Erzurum’un Geleneksel Lezzeti Coğrafi İşaretle Tescillendi
Türkiye’nin coğrafi işaretli ürünler haritasına yeni bir lezzet daha eklendi. Erzurum Ticaret Borsası‘nın girişimleriyle, kentin asırlık tatlısı Erzurum Un Helvası, Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT) tarafından tescillenerek koruma altına alındı.
Bu önemli gelişmeyle Erzurum, Gaziantep ve Konya’nın ardından Türkiye’de en fazla coğrafi işaretli ürüne sahip illerden biri olma unvanını pekiştirdi. “Fırıncılık ve pastacılık mamulleri, hamur işleri, tatlılar” ürün grubunda yapılan başvuru, “Mahreç İşareti” türünde onaylandı.
Kültürel Mirasın Tatlı Simgesi: Erzurum Un Helvası
Erzurum Un Helvası, bölgenin mutfak kültüründe derin köklere sahip özel bir tatlıdır. Soğuduğunda sertleşen ancak hafifçe ısıtıldığında eski yumuşaklığına kavuşan bu helva, sadece bir tatlı olmanın ötesinde, sosyal yaşamın da bir parçasıdır.
Helvanın coğrafi sınırla ün bağı, özel günlerdeki ikram geleneğinden gelir. Genellikle şu gibi önemli anlarda hazırlanır ve paylaşılır:
- Bayramlar ve kutlamalar
- Düğün törenleri
- Asker uğurlamaları
- İlk çiğdemin görüldüğü bahar günleri
- Cenazelerin 3., 7. ve 40. günleri
Tescilli Lezzetin Sırrı: Malzemeler ve Tatlandırma Yöntemleri
Erzurum Un Helvası’nın eşsiz lezzeti, yine coğrafi işaretle tescilli olan 1244 sayılı Erzurum Tereyağı, kaliteli buğday unu ve beyaz toz şekerden gelir. Üzeri kaşığın ucuyla şekillendirilerek ve iri kıyılmış ceviz içi serpilerek genellikle 100 gramlık porsiyonlar halinde servis edilir.
İki Farklı Tatlandırma Tekniği
Helvanın dokusunu ve lezzetini belirleyen iki temel tatlandırma yöntemi bulunmaktadır:
- Gevrek Doku: Kavrulan una sıcakken beyaz toz şekerin doğrudan eklenmesiyle yapılır. Şeker eriyene kadar karıştırılan bu yöntemde, şeker tanecikleri hafifçe hissedilir ve helva daha gevrek bir yapıya sahip olur.
- Yumuşak Doku: Beyaz toz şeker suda eritilerek şerbet haline getirilir ve kavrulmuş una sıcakken eklenir. Bu yöntemle üretilen helva, daha pürüzsüz ve yumuşak bir kıvamda olur.
Ev Yapımı Erzurum Un Helvası Tarifi
Gerekli Malzemeler
- 75 g Erzurum Tereyağı (coğrafi tescilli)
- 330 g buğday unu
- 250 g beyaz toz şeker
- 100 g iri kıyılmış ceviz içi (üzeri için)
Hazırlanışı
- Geniş bir tencerede Erzurum Tereyağı’nı eritin.
- Eriyen yağın üzerine buğday ununu ekleyin.
- Kısık ateşte, tencerenin dibini sürekli karıştırarak yaklaşık 30 dakika boyunca unun rengi dönene kadar kavurun.
- Tatlandırma aşamasında, istediğiniz dokuya göre ya doğrudan toz şekeri ya da 100 ml suda erittiğiniz şekeri (şerbeti) sıcak haldeki kavrulmuş una ekleyin.
- Şeker tamamen eriyip unla bütünleşene kadar iyice karıştırın.
- Helvayı servis tabağına alıp kaşıkla şekil verin ve üzerine iri kıyılmış ceviz içini serpip servis yapın.