Trump’ın Rüzgar Enerjisi Eleştirileri ve Gerçekler
Eski ABD Başkanı Donald Trump, İskoçya ziyaretinde rüzgar enerjisini hedef alarak Avrupa’ya “türbinleri durdurma” çağrısı yaptı. Trump, rüzgar türbinlerinin etkisiz ve çevreye zararlı olduğunu öne sürdü.
“Her yerde bu türbinleri görüyorsunuz, güzel tarlalarınızı ve vadilerinizi mahvediyor, kuşlarınızı öldürüyor ve eğer okyanusa saplanırlarsa okyanuslarınızı mahvediyorlar,” diyen Trump, bu teknolojiyi “işe yaramaz bir aldatmaca” olarak tanımladı.
Trump’ın rüzgar enerjisine yönelik muhalefeti, Turnberry golf tesisi yakınlarına kurulması planlanan 11 rüzgar türbinine karşı 2013’te başlattığı ve 2015’te kaybettiği yasal mücadeleye dayanıyor. Peki, Trump’ın son iddiaları bilimsel verilerle ne kadar örtüşüyor?
Rüzgar Enerjisi ‘En Pahalı Enerji Kaynağı’ mı?
Trump, rüzgar enerjisinin “en kötü ve en pahalı enerji biçimi” olduğunu iddia etti. Ancak, Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı’nın (IRENA) raporuna göre, rüzgar enerjisi şu anda en düşük maliyetli fosil yakıt alternatifinden %53 daha ucuz. Özellikle karasal rüzgar enerjisi maliyetleri, teknolojik gelişmeler ve artan üretim ölçekleri sayesinde 2010’dan bu yana %56 oranında düştü.
Trump’ın bu iddiası, İngiltere hükümetinin açık deniz rüzgar enerjisi için belirlediği maksimum fiyatı megavat-saat (MWh) başına 130 euro’ya çıkarmasına dayanıyor olabilir. Ancak bu, bir tavan fiyattır ve şirketler ihaleyi kazanmak için genellikle daha düşük teklifler vermektedir. Mevcut toptan gaz fiyatı MWh başına 90 euro civarında olsa da, 2022’deki krizde bu rakam 196 euro’nun üzerine çıkmıştı.
Rüzgar Türbinleri 8 Yılda ‘Paslanıp Çürüyor’ mu?
Trump, türbinlerin ömrünün 8 yıl olduğunu ve geri dönüştürülemediğini öne sürdü. Buna karşılık IRENA, bir rüzgar türbininin ortalama ömrünün 20 ila 25 yıl olduğunu belirtiyor. Modern türbinlerin ise iyi bakımla 30 yıldan fazla çalışabileceği ifade ediliyor. Türbin kütlesinin %80 ila %95’i (çelik, beton, bakır gibi) geri dönüştürülebilir malzemelerden oluşuyor.
Türbin kanatlarının geri dönüşümü daha zor olsa da, bu konuda önemli adımlar atılıyor. Avrupa rüzgar endüstrisi, 2021’de hizmet dışı bırakılan kanatların %100’ünü yeniden kullanma, geri kazanma veya geri dönüştürme taahhüdü verdi. Yeni teknolojiler, kanatları çimento katkı maddesi gibi ürünlere dönüştürebiliyor. Ayrıca, eski kanatlar İsveç’te otopark, İrlanda’da ise yaya köprüsü olarak yeniden kullanılıyor.
Türbinlerin ‘Neredeyse Tamamı’ Çin’de mi Üretiliyor?
Trump, türbinlerin büyük ölçüde Çin’de üretildiği konusunda kısmen haklı. Küresel Rüzgar Enerjisi Konseyi’ne göre, küresel rüzgar türbini üretim kapasitesinin yaklaşık %60’ı Çin’de bulunuyor. Ancak Avrupa da Almanya, İspanya ve Danimarka gibi ülkelerle küresel üretimin yaklaşık %19’unu oluşturuyor. WindEurope verilerine göre, 2024 itibarıyla Avrupa’daki rüzgar projelerinin %90’ında Avrupa yapımı türbinler kullanılıyor.
Rüzgar Türbinleri Vahşi Yaşamı Tehdit Ediyor mu?
Trump, türbinlerin kuşları ve balinaları öldürdüğünü iddia etti. ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi, açık deniz rüzgar türbinlerini balina ölümlerine bağlayan hiçbir kanıt olmadığını belirtiyor. Gemi çarpmaları ve olta takımlarına dolanma gibi faktörler balinalar için çok daha büyük tehditler oluşturuyor.
Rüzgar türbinleri kuş ölümlerine neden olabilse de, bu sayı kediler, binalar ve elektrik hatları gibi diğer tehditlerin yanında oldukça düşük kalıyor. Bilim insanları, türbin kanatlarını farklı renklere boyamak veya kuşlar yaklaştığında türbinleri durduran yapay zeka sistemleri gibi çözümler üzerinde çalışıyor. En önemli faktörün ise rüzgar çiftliğinin konumu olduğu ve doğru saha seçimiyle riskin önemli ölçüde azaltılabileceği vurgulanıyor.
Almanya’da Rüzgar Enerjisi Başarısız Bir Proje mi?
Trump’ın “Almanya bunu denedi ve rüzgar işe yaramıyor” iddiasının aksine, rüzgar enerjisi geçen yıl Almanya’nın elektrik üretiminin %28’ini karşılayarak ülkenin en büyük tek elektrik kaynağı oldu. Yenilenebilir kaynaklar (rüzgar, güneş, biyokütle, hidroelektrik) genel enerji karışımının yaklaşık %60’ını oluşturdu. Düşünce kuruluşu Ember’e göre, Almanya’nın yenilenebilir enerji üretimindeki artışın %31’i tek başına rüzgar enerjisinden kaynaklandı.