Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2022-2024 dönemine ilişkin ‘Hayat Tabloları’ bültenini yayımlayarak Türkiye’deki yaşam beklentisine dair güncel verileri paylaştı. Yapılan açıklamaya göre, Türkiye’de doğuşta beklenen yaşam süresi önemli bir artış gösterdi.
Türkiye’de Ortalama Yaşam Süresi 78,1 Yıla Yükseldi
TÜİK verilerine göre, 2021-2023 döneminde 77,3 yıl olan doğuşta beklenen yaşam süresi, 2022-2024 döneminde 78,1 yıla ulaştı. Bu veri, yeni doğmuş bir bireyin mevcut ölümlülük riskleri altında ortalama ne kadar yaşayacağını ifade ediyor.
Cinsiyete göre incelendiğinde ise kadınların erkeklerden daha uzun yaşadığı gözlemlendi:
- Erkeklerde beklenen yaşam süresi: 74,7 yıldan 75,5 yıla yükseldi.
- Kadınlarda beklenen yaşam süresi: 80 yıldan 80,7 yıla yükseldi.
Bu verilere göre, kadınlar ve erkekler arasındaki doğuşta beklenen yaşam süresi farkı 5,2 yıl olarak kaydedildi.
Farklı Yaş Gruplarında Kalan Yaşam Süresi
Araştırma, sadece doğuşta değil, belirli yaş gruplarındaki bireyler için kalan yaşam süresini de ortaya koydu.
15 Yaşındaki Bireyler
Çalışma hayatının başlangıcı olarak kabul edilen 15 yaşındaki bir kişi için ortalama kalan yaşam süresi 64,3 yıl olarak belirlendi. Bu süre erkeklerde 61,7 yıl, kadınlarda ise 66,9 yıl oldu.
30 Yaşındaki Bireyler
30 yaşındaki bir kişinin ortalama 49,9 yıl daha yaşaması bekleniyor. Bu beklenti erkekler için 47,5 yıl iken, kadınlar için 52,3 yıl olarak hesaplandı. Aradaki fark ise 4,8 yıl.
50 ve 65 Yaş Üstü
Verilere göre, 50 yaşında olan bir kişinin kalan yaşam süresi ortalama 30,9 yıl (erkeklerde 28,6, kadınlarda 33,1 yıl). 65 yaşındaki bir kişinin ise kalan yaşam süresi ortalama 18 yıl olarak hesaplandı (erkeklerde 16,3, kadınlarda 19,6 yıl). 65 yaşındaki kadınların erkeklerden 3,3 yıl daha uzun yaşaması bekleniyor.
Eğitim Düzeyi Yaşam Süresini Doğrudan Etkiliyor
Araştırmanın en dikkat çekici bulgularından biri de eğitim seviyesi ile yaşam süresi arasındaki güçlü ilişki oldu. Verilere göre, eğitim düzeyi yükseldikçe beklenen yaşam süresi de uzuyor. Düşük eğitimli bireylerde beklenen yaşam süresi daha az olurken, eğitim seviyesi arttıkça bu süre de artış gösteriyor. Bu durum hem kadınlar hem de erkekler için geçerli. Özellikle 30 yaşındaki bireylerde, ortaöğretim altı eğitim seviyesi ile yükseköğretim mezunları arasında beklenen yaşam süresi farkının yaklaşık 5 yıl olduğu tespit edildi.
Doğuşta Sağlıklı Yaşam Süresi Kaç Yıl?
TÜİK, “sağlıklı yaşam süresi” verisini de açıkladı. Bu süre, bir kişinin günlük faaliyetlerini kısıtlayan bir sağlık sorunu olmadan yaşaması beklenen yıl sayısını ifade ediyor. Türkiye’de doğuşta beklenen sağlıklı yaşam süresi ortalama 57,6 yıl olarak hesaplandı. Cinsiyet bazında ise ilginç bir sonuç ortaya çıktı:
- Erkeklerde sağlıklı yaşam süresi: 58,9 yıl
- Kadınlarda sağlıklı yaşam süresi: 56,3 yıl
Bu sonuca göre, erkeklerin sağlıklı yaşam süresinin kadınlardan 2,6 yıl daha uzun olduğu görüldü.