BM Konferansı’nda Tarihi New York Bildirisi Yayımlandı
Filistin meselesine barışçıl bir çözüm bulmak ve iki devletli çözümü hayata geçirmek amacıyla düzenlenen Birleşmiş Milletler (BM) Yüksek Düzeyli Uluslararası Konferansı sonucunda, başkanlar tarafından kabul edilen New York Bildirisi kamuoyuyla paylaşıldı. Bildiriye Türkiye’nin yanı sıra Fransa, Suudi Arabistan, Brezilya, Kanada, Mısır, Endonezya, İrlanda, İtalya, Japonya, Ürdün, Meksika, Norveç, Katar, Senegal, İspanya, İngiltere, Avrupa Birliği (AB) ve Arap Birliği gibi birçok ülke ve kuruluş destek verdi.
30 Temmuz’da yayımlanan ortak bildiride, İsrail’in Gazze’deki sivil halka ve altyapıya yönelik saldırıları, şehirdeki kuşatma ve açlık politikası sert bir dille kınandı. Bu saldırıların yıkıcı bir insani felakete yol açtığı önemle vurgulandı.
Demografik Değişikliklere Yol Açan Eylemler Reddedildi
Bildiride, uluslararası hukukun açık bir ihlali olarak görülen eylemlere karşı net bir duruş sergilendi: “Uluslararası insancıl hukukun bariz bir ihlali olan, Filistinli sivil nüfusun zorla yerinden edilmesi de dahil olmak üzere, toprak veya demografik değişikliklere yol açan her türlü eylemi reddettiğimizi teyit ederiz.” ifadeleri kullanıldı. Çatışmanın sona ermesi için iki devletli çözümün tek yol olduğu belirtilirken, bu çözümün hem İsraillilerin hem de Filistinlilerin meşru taleplerini karşılayacağı kaydedildi.
İsrail’in Gazze’den Tamamen Çekilmesi Vurgusu
Deklarasyonda, Gazze’deki savaşın derhal son bulması ve İsrail güçlerinin bölgeden tamamen çekilmesi gerektiğinin altı çizildi. “1967 sınırları temelinde, Kudüs dahil olmak üzere, Filistin ve İsrail’in barış ve güvenlik içinde, yan yana, demokratik ve egemen iki devlet olarak yaşamasını öngören iki devletli çözümün, uluslararası hukuk ve ilgili BM kararları doğrultusunda hayata geçirilmesine yönelik sarsılmaz desteğimizi bir kez daha teyit ettik.” denildi. Ayrıca, Filistin devletinin BM’ye tam üyeliğinin, çatışmayı bitirecek siyasi çözümün vazgeçilmez bir parçası olduğu ifade edildi.
Türkiye’den Kritik Şerh Açıklaması
Toplantıda söz alan Türk yetkililer, bildiriye önemli bir şerh düştü. Türkiye’nin açıklamasında şu ifadelere yer verildi:
“On yıllardır süregelen İsrail uygulamaları dikkate alındığında, Filistinli silahlı grupların silah bırakması; ancak bağımsız, egemen ve bütünlüğü haiz bir Filistin devletinin 1967 sınırları temelinde mümkündür ve başkenti Doğu Kudüs olacak şekilde ya da uzlaşı süreci kapsamında Filistinli gruplar arasında varılacak bir anlaşmaya dayanarak kurulması şartına bağlı olmalıdır.”
Sorunun Çözümüne Yönelik Tavsiyeler
Bildirinin ekinde, konferansın çalışma grupları tarafından devletlerden toplanan öneri ve tavsiyeler de yer aldı. Bu tavsiyeler arasında öne çıkanlar şunlardır:
- Filistin Devleti’nin ayrılmaz bir parçası olan Gazze Şeridi’nin Batı Şeria ile birleşmesine destek olunması.
- İşgal, kuşatma, toprak kaybı veya zorla yerinden edilmeye karşı çıkılması.
- Filistin yönetimi çatısı altında Gazze’de geçici bir İdari Komite kurulmasına destek verilmesi.
- BM Güvenlik Konseyi tarafından yetkilendirilecek, sivil nüfusu koruma ve ateşkesi uygulama amaçlı uluslararası bir istikrar misyonu konuşlandırılması.
