Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Donald Trump, ülkenin ticaret ortaklarına yönelik gümrük vergisi politikalarında önemli değişiklikler yaptı. Bu kapsamda, Türkiye’ye daha önce uygulanan yüzde 10’luk temel tarife oranı, yüzde 15’e yükseltildi.
Beyaz Saray tarafından yapılan açıklamada, bu kararın temel gerekçesi olarak “ABD ekonomisini ve ulusal güvenliğini koruma” hedefi gösterildi.
Beyaz Saray, bu adımın “ABD ekonomisini ve ulusal güvenliğini koruma” amacı taşıdığını açıkladı.
Başkan Trump, 2 Nisan’da temel tarife oranını yüzde 10 olarak belirlemiş ve ilgili ülkelerle müzakere sürecini başlatmıştı. Ancak, ABD ile yapılan görüşmelerde uzlaşma sağlanamayan bazı ülkeler için vergi oranlarında artışa gidilmesi kararlaştırıldı.
Hangi Ülkeye Ne Kadar Yeni Gümrük Vergisi Uygulanacak?
Trump’ın imzaladığı yeni kararnameye göre farklı ülkelere uygulanacak güncel tarife oranları şu şekilde belirlendi:
- Türkiye, Japonya, Güney Kore, İsrail: yüzde 15
- Endonezya, Pakistan, Malezya: yüzde 19
- Tayvan, Vietnam: yüzde 20
- Hindistan: yüzde 25
- Güney Afrika: yüzde 30
- Irak: yüzde 35
- İsviçre: yüzde 39
- Suriye: yüzde 41
- İngiltere, Brezilya: yüzde 10 (temel oran)
Kanada’ya Yönelik Ek Yaptırımlar
Kararname kapsamında Kanada’ya uygulanan gümrük tarifesi de yüzde 25’ten yüzde 35’e çıkarıldı. Bu artışın gerekçesi olarak, Kanada’nın ABD’ye yönelik yasa dışı uyuşturucu akışını engellemede yetersiz kalması ve misilleme adımları atması gösterildi. Yeni oranın 1 Ağustos itibarıyla yürürlüğe gireceği bildirildi.
Çin ve Meksika Listede Yer Almadı
Yeni tarifelerin uygulandığı listede Çin ve Meksika’nın yer almaması dikkat çekti. Trump, Meksika ile mevcut tarifelerin 90 gün daha uzatıldığını belirtti. Çin ile ise 12 Ağustos’a kadar bir ticaret anlaşmasına varılamaması durumunda yüzde 30 oranında ek tarife uygulanacağını duyurdu.
Vergi Artışının Türkiye Ekonomisine Etkileri
ABD’nin Türkiye’ye uyguladığı gümrük vergisini yüzde 10’dan yüzde 15’e çıkarması, Türk ihracatçıları için ciddi bir maliyet artışı anlamına geliyor. Bu durum, Türkiye’den ABD’ye ihraç edilen ürünlerin nihai fiyatlarını artırarak, Türk mallarının pazardaki rekabet gücünü zayıflatabilir. Karardan özellikle çelik, otomotiv yan sanayi, makine ve tekstil gibi ABD’ye ihracat hacmi yüksek sektörlerin doğrudan etkilenmesi bekleniyor. Artan maliyetler, ihracatçı firmaları kâr marjlarını düşürmeye veya pazar payı kaybetme riskiyle fiyat artışına gitmeye zorlayabilir.
Sektörler Verilerle Nasıl Etkilenecek?
Çelik Sektörü
Türkiye, 2024 yılında ABD’ye yaklaşık 400 bin ton çelik ihraç ederek bu satıştan 483 milyon dolara yakın bir gelir elde etti.
Otomotiv Yan Sanayi
2024’te rekor seviyeye ulaşan otomotiv yan sanayi ihracatı yaklaşık 15 milyar dolar oldu. Bu kalemin içinde ABD’ye yapılan ihracat, yıllık bazda yüzde 11 artışla yaklaşık 270 milyon dolara ulaştı.
Tekstil Sektörü
2024’te ABD, İtalya’nın ardından yüzde 6,8’lik payla Türkiye’nin tekstil ve ham maddeleri ihracatında ikinci en büyük pazar konumundaydı. Sektör, bu dönemde ABD’ye toplam 780 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdi. Hazırgiyim ve konfeksiyon özelinde ise 2024’ün ilk yedi ayında ABD’ye yapılan ihracat yaklaşık 650 milyon dolar olarak kaydedildi.
Makine Sektörü
2024’ün ilk beş ayında makine sektörünün ABD’ye olan ihracatı yüzde 70’in üzerinde bir artış gösterdi. Bu artış özellikle içten yanmalı motor parçaları, tarım makineleri ve tekstil makineleri alanlarında yoğunlaştı.