Slovenya’dan Tarihi Karar: İsrail ile Silah Ticareti Yasaklandı
Slovenya, İsrail’in Gazze’deki eylemlerine karşı net bir tavır alarak, Tel Aviv ile silah ticaretini yasaklayan ilk Avrupa Birliği (AB) ülkesi oldu. Başbakan Robert Golob’un öncülüğünde alınan bu karar, AB içindeki ortak eylem eksikliğine bir tepki olarak öne çıkıyor.
Hükümetten Resmi Açıklama Geldi
Slovenya Başbakanı Robert Golob, ülkenin Basın Ajansı’na (STA) yaptığı açıklamada, kararın kendi inisiyatifiyle alındığını vurguladı. Hükümetin resmi web sitesinde yayımlanan duyuruda şu ifadelere yer verildi:
“Başbakan Dr. Robert Golob’un inisiyatifiyle hükümet bugün, Slovenya Cumhuriyeti’nden veya Slovenya Cumhuriyeti üzerinden İsrail’e askeri silah ve teçhizat ihracatı ve transit geçişinin yanı sıra İsrail’den Slovenya Cumhuriyeti’ne bu tür malların ithalatını yasaklayan bir karar aldı.”
Açıklamada, bu adımın Golob’un, AB’nin temmuz ortasına kadar somut adımlar atmaması halinde Slovenya’nın “bağımsız hareket etme” sözüne dayandığı belirtildi.
AB’nin Tutumu ve İsrail’e Yaptırımlar
Avrupa Birliği, üye ülkeler arasındaki fikir ayrılıkları nedeniyle İsrail’e karşı ortak bir yaptırım politikası geliştirmekte zorlanıyor. Slovenya hükümetinin açıklamasında, “İç anlaşmazlıklar ve birlik eksikliği nedeniyle Avrupa Birliği şu anda bu görevi yerine getiremiyor” denilerek bu duruma dikkat çekildi. BM ve AB kuralları, insan hakları ihlallerinin silah ambargosuna yol açması gerektiğini belirtse de, AB düzeyinde bu yönde bir fikir birliğine varılamadı. Ancak bazı ülkeler bireysel olarak adımlar attı:
- İtalya, İspanya, Belçika ve Hollanda gibi ülkeler İsrail’e silah ihracatını durdurdu veya önemli ölçüde kısıtladı.
İsrail’in Ana Silah Tedarikçileri
İsrail’in savunma sanayii ithalata dayalı bir yapıya sahip. Ülkenin en büyük silah tedarikçileri şu şekilde sıralanıyor:
- Amerika Birleşik Devletleri: İsrail cephaneliğinin yaklaşık yüzde 70‘ini sağlıyor.
- Almanya: 7 Ekim 2023’ten bu yana 485 milyon euro değerinde silah ihracatı ile ikinci sırada yer alıyor.
- İtalya: Toplam tedarikin yüzde 1’inden az bir payla üçüncü sırada bulunuyor.
Slovenya’nın Filistin Politikası
Slovenya, AB içinde Filistin’i en güçlü şekilde destekleyen ülkelerden biri olarak biliniyor. Geçtiğimiz haziran ayında Filistin devletini resmen tanıyan ülke, o tarihten bu yana defalarca Gazze’de ateşkes çağrısı yaptı ve bölgeye insani yardım sevkiyatını artırdı. Ayrıca, aşırı sağcı İsrailli bakanlar Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben Gvir ve Maliye Bakanı Bezalel Smotrich‘i “istenmeyen kişi” ilan etmişti.