Endometriozis Hakkında Çarpıcı Keşif: Yüzlerce Hastalıkla İlişkisi Ortaya Çıktı
Bilim insanları, çikolata kisti olarak da bilinen endometriozisin sadece bir üreme sistemi rahatsızlığı olmadığını, tüm vücudu etkileyen karmaşık bir hastalık olduğunu ortaya koydu. Büyük veri analizlerindeki ilerlemeler sayesinde, endometriozis ile kanser, Crohn hastalığı ve migren gibi çok sayıda sağlık sorunu arasında güçlü bağlantılar tespit edildi.
Dünya genelinde yaklaşık her on kadından birini etkileyen bu ağrılı ve sıklıkla gözden kaçan rahatsızlık için yapılan yeni bir çalışma, tanı ve tedavi yöntemlerinde devrim yaratma potansiyeli taşıyor.
Büyük Veri Analizi 600’den Fazla Bağlantıyı Kanıtladı
Kaliforniya Üniversitesi San Francisco (UCSF) araştırmacıları tarafından yürütülen çalışma, endometriozisin “çoklu sistem” bozukluğu olduğunu gösteren kanıtlara bir yenisini ekledi. Proje için geliştirilen özel algoritmalar kullanılarak altı farklı sağlık merkezinden toplanan 43 binden fazla hasta kaydı titizlikle incelendi.
Çalışmanın yazarlarından Umair Khan, “Bu sorunlar, kısırlık, otoimmün hastalık ve asit reflü gibi zaten bildiğimiz veya şüphelendiğimiz sorunlardan, bazı kanserler, astım ve gözle ilgili hastalıklar gibi beklenmedik sorunlara kadar uzanıyor,” diyerek bulguların geniş yelpazesine dikkat çekti.
Araştırmacılar, hastaların tıbbi geçmişlerini analiz ederek endometriozis ile diğer sağlık sorunları arasında toplamda 600’den fazla korelasyon buldu. Bu bulgular arasında, migren ilaçlarının endometriozis tedavisinde de etkili olabileceğini öne süren önceki çalışmaları destekleyen veriler de yer alıyor.
Yaşam Kalitesi Üzerindeki Derin Etkiler
Endometriozis, hastaların yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebiliyor. UCSF Kadın Hastalıkları ve Doğum ve Üreme Bilimleri bölümünden Dr. Linda Giudice, durumu şu sözlerle özetliyor:
“Hastaların hayatları üzerindeki etkisi, kişilerarası ilişkilerinden iş sahibi olmaya, aile kurmaya ve psikolojik refahı sürdürmeye kadar çok büyük.”
Mevcut tedavi yöntemleri genellikle hormon tedavisi veya cerrahi müdahaleye odaklanıyor. Ancak hormon tedavisi herkeste işe yaramadığı gibi ciddi yan etkilere yol açabiliyor. Ameliyat sonrası hastalığın tekrarlama riski bulunurken, rahmin alınması anlamına gelen histerektomi sonrasında bile ağrıların devam ettiği vakalar mevcut.
Daha Hızlı Tanı ve Kişiye Özel Tedavi Umudu
Bu kapsamlı çalışma, endometriozisin gizemini aydınlatarak teşhis ve tedavi süreçlerini iyileştirme yolunda önemli bir adım olarak görülüyor.
Dr. Linda Giudice, “On yıllardır kaydedilemeyen bir ilerlemeyi sağlamak için ihtiyacımız olan veriler bunlar. Nihayet daha hızlı tanıya ve umarız ki endometriozis hastası milyonlarca kadın için kişiye özel tedaviye yaklaşıyoruz,” dedi.
Araştırmacılar, ellerindeki yeni veriler ve araçlar sayesinde bu karmaşık hastalığa yönelik yaklaşımda köklü bir değişiklik yaratmayı hedefliyor. UCSF’de pediatri profesörü olan Marina Sirota, “Bulguların, bu bozukluğa yaklaşımımızda köklü bir değişikliğe yol açmasını umuyoruz,” diyerek geleceğe yönelik beklentilerini dile getirdi.