Türkiye, İtalya ve Libya Zirvesi Yunanistan’da Yankı Uyandırdı
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ve Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeyde ile İstanbul’da gerçekleştirdiği üçlü görüşme, komşu Yunanistan’da geniş çaplı tartışmalara neden oldu. Yunan Dışişleri çevreleri zirveden haberdar olduklarını belirterek olayın önemini azaltmaya çalışsa da, hem muhalefet hem de medya, Kiriakos Miçotakis hükümetini pasif kalmakla suçladı.
Muhalefet ve Medyadan Miçotakis Hükümetine Ağır Eleştiriler
Atina’da yapılan değerlendirmelerde, zirvenin Yunanistan’ı bölgesel denklemlerin dışına ittiği ve özellikle İtalya Başbakanı Giorgia Meloni‘nin Atina’ya sırtını döndüğü yorumları öne çıktı.
SYRIZA: “Bu Bir Diplomatik Yenilgidir”
Ana muhalefet partisi Radikal Sol Koalisyon (SYRIZA), yaptığı yazılı açıklamada İstanbul’daki zirveyi Yunanistan adına açık bir diplomatik yenilgi olarak nitelendirdi. Açıklamada, “Türkiye, İtalya savunma sanayisine yatırımlar yapıyor. İtalya da gerek Libya’daki siyasi durumu gerekse bu ülkeden Avrupa’ya kaçak göç konularını Yunanistan’ı tamamen devre dışı bırakıp Türkiye ve Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti ile konuşuyor. Yunanistan, AB ve ABD’den gelen direktiflerin dışına çıkmazken; Türkiye bölgede gelişmeleri yönlendiren ülke konumuna geldi” ifadelerine yer verildi.
Yunan Medyası: “Atina Oyun Dışı Kaldı”
Yunan basını, Libya kaynaklı kaçak göçmen akınının son dönemde Girit Adası üzerinden arttığı bir dönemde, Atina’nın bu konunun masaya yatırıldığı bir zirvede yer almamasını eleştirdi. Ta Nea gazetesi, zirveye katılan tarafların farklı hedefleri olduğunu vurguladı:
- İtalya: Geçen yıla oranla %80 artan göçmen akınını durdurmak için Ankara ve Trablus’un desteğine ihtiyaç duyuyor.
- Libya: Başbakan Dibeyde, uluslararası meşruiyetini artırmak için destek arıyor.
- Türkiye: Cumhurbaşkanı Erdoğan, hem Dibeyde hem de Halife Hafter ile temas kurarak bölgedeki etkinliğini kanıtlıyor.
Naftemboriki gazetesi ise Meloni’nin Yunanistan’a sırtını döndüğünü iddia ederek, zirvede Doğu Akdeniz’deki hidrokarbonların da konuşulduğunu belirtti. Haberde, “İtalya, Doğu Akdeniz’de iş yapabilmek uğruna sessiz sedasız da olsa Türkiye-Libya anlaşmasını kabul etmiş görünüyor. Eğer Atina’da birileri, Giorgia Meloni ile işbirliği hayalleri kuruyorsa, İtalya Başbakanı’nın dikkatini başka yere yönlendirdiğini idrak etmelidirler” denildi.
Gerginleşen Libya-Atina İlişkileri
Yunanistan ile Libya arasındaki ilişkiler, Türkiye-Libya deniz yetki alanı mutabakatı nedeniyle son dönemde oldukça gergin. Atina, anlaşmayı “yok hükmünde” sayarken, bir yandan da anlaşmanın Libya Temsilciler Meclisi’nde onaylanmasını engellemek için Halife Hafter ile yakınlaşma arayışında. Diğer yandan, kendi kıta sahanlığı içinde olduğunu iddia ettiği Libya’ya ait bölgelerde hidrokarbon arama ihalesi açması tansiyonu daha da yükseltti. Libya, bu hamle üzerine Yunanistan’ı bir ay içinde iki kez Birleşmiş Milletler’e şikâyet etti.
Türkiye’den Ege ve Akdeniz’de Stratejik Deniz Koruma Alanı Adımı
Türkiye, Ege ve Akdeniz’de deniz ekosistemini koruma amacıyla yeni Deniz Koruma Alanları (DKA) ilan ederek önemli bir adım attı. Bu yeni alanlar, ulusal Deniz Planlama Haritası’na eklenerek UNESCO bünyesindeki Hükümetlerarası Oşinografi Komisyonu’na (IOC) resmen kaydettirildi.
Yeni DKA’lar arasında Kuzey Ege’de Gökçeada açıkları ve Akdeniz’de Finike-Kaş açıkları bulunuyor. Dışişleri Bakanlığı kaynakları, bu alanlarda seyrüsefer serbestisinin etkilenmeyeceğini ve amacın deniz ekosistemini korumak olduğunu belirtti. Bu adım, Yunanistan’ın geçtiğimiz haftalardaki tek taraflı harita hamlesine bir yanıt olarak değerlendiriliyor.
Atina’dan Harita Hamlesine Sert Tepki
Yunan Dışişleri Bakanlığı, Türkiye’nin hamlesini “tek taraflı, kabul edilmez ve yasadışı” olarak tanımladı. Açıklamada, “Bu eylem, Yunan egemenlik haklarına aykırı hiçbir hukuki sonuç doğurmaz” denildi. Yunan medyası ise durumu “Türkiye tehdidini gerçekleştiriyor. Siyasi tansiyon yükselebilir” başlıklarıyla duyurarak, haritanın Meis adasını yok saydığını ve Türk karasularının dışına taştığını iddia etti.
Yorgo KIRBAKİ