İsrailli Bakanın Mescid-i Aksa’daki İbadeti Bölgesel Gerilimi Artırdı
İsrail’in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, işgal altındaki Doğu Kudüs’te bulunan Harem-üş Şerif‘e girerek ibadet etti. Bu eylem, Ortadoğu’nun en hassas noktalarından birinde onlarca yıldır süregelen ve Yahudilerin alana girmesine izin veren ancak ibadet etmelerini kısıtlayan mevcut statükoyu açıkça ihlal etti. Ben-Gvir ve beraberindekilerin ibadet anlarına ait görüntüler sosyal medyada yayımlandı.
Statüko İhlali ve İsrail’in Resmi Açıklaması
Mevcut düzenlemeler, Yahudilerin Harem-üş Şerif’i ziyaret edebileceğini ancak burada ibadet edemeyeceklerini öngörüyor. Ben-Gvir’in bu hamlesi, bu hassas dengeyi bozmuştur. Olayın ardından İsrail Başbakanlık Ofisi’nden yapılan yazılı açıklamada, İsrail’in sadece Müslümanların Mescid-i Aksa’da ibadet etmesine olanak tanıyan statükoyu koruma politikasında bir değişiklik olmadığı belirtildi.
Uluslararası Tepkiler Gecikmedi
Ben-Gvir’in provokatif ziyareti, başta Filistin ve Ürdün olmak üzere uluslararası toplumda büyük tepkiyle karşılandı.
Ürdün ve Filistin’den Sert Kınama
Mescid-i Aksa’nın idari işlerinden sorumlu olan Ürdün, ziyareti “kabul edilemez bir provokasyon” olarak nitelendirdi. Hamas, olayı “Filistin halkına karşı devam eden saldırıların derinleştirilmesi” olarak tanımlarken, Filistin Yönetimi Sözcüsü ise ziyaretin “bütün kırmızı çizgileri ihlal ettiğini” vurguladı.
Harem-üş Şerif’in Kutsallığı ve Tarihi
Yahudiler tarafından Tapınak Dağı olarak adlandırılan Harem-üş Şerif, Yahudiliğin en kutsal mekanı olarak kabul edilir. Aynı alanda yer alan Mescid-i Aksa ise İslam’ın üçüncü en kutsal ibadet yeridir ve Müslümanlar için Hz. Muhammed’in miraca yükseldiği yerdir. Bölge, 1967’deki Ortadoğu Savaşı’nda İsrail tarafından işgal edilmiş olup, statüko gereği Ürdün alanın kayyumu rolünü sürdürürken, İsrail güvenlik ve erişim kontrolünü elinde tutmaktadır.
Ben-Gvir’in Eylemleri ve Tartışmalı Çağrıları
Harem-üş Şerif’i yöneten Vakıf, Ben-Gvir’in Pazar sabahı 1250 diğer Yahudi ile birlikte alana girdiğini açıkladı. Polis teşkilatından sorumlu olan aşırı milliyetçi bakan daha önce de Harem-üş Şerif’e girmişti, ancak Times of Israel gazetesine göre ilk kez alanda açıkça ibadet etti. Ben-Gvir, ziyaret sırasında yaptığı açıklamada Hamas’ın elindeki rehinelerin durumunun İsrail’e baskı aracı olarak kullanıldığını iddia etti ve Gazze’nin tamamının işgal edilmesi çağrısını yineledi. Ayrıca, bölgedeki Filistinlilerin “gönüllü göç” olarak adlandırdığı bir sürece tabi tutulması gerektiğini belirtmesi, uzmanlar tarafından potansiyel bir savaş suçu olarak değerlendiriliyor.
Türkiye Dışişleri Bakanlığı’ndan Güçlü Kınama
Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı, Ben-Gvir’in Mescid-i Aksa’ya yönelik baskınını şiddetle kınadı. Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, Kudüs’ün kutsal kimliğinin ve Mescid-i Aksa’nın güvenliğinin korunmasının insanlığın ortak sorumluluğu olduğu vurgulandı.
“İşgalci İsrail’in bu sistematik provokasyonları ve son dönemdeki ilhak çağrıları iki devletli çözümün temellerini hedef almakta ve barış umutlarına derinden zarar vermektedir.”
“Bazı İsrailli bakanların İsrail polisinin koruması altında ve İsrailli yerleşimci gruplarla bugün Mescid-i Aksa’ya düzenledikleri baskını en güçlü biçimde kınıyoruz.”