Çorum’da Tarih Yeniden Canlandı: Hitit Ekmeği Kadınların Eliyle Sofralarda
Çorum’un Elvançelebi köyünde, bir kadın girişimci kooperatifi, 3.500 yıllık Hitit tariflerini kullanarak tarihi bir lezzeti yeniden gün yüzüne çıkardı. Ziraat mühendisi Tuba Topkara‘nın öncülüğünde, Valide Sultanlar Sofrası Kadın Girişimi ve İşletme Kooperatifi, ata tohumu buğdayından ürettikleri “Hitit ekmeği” ile hem yerel ekonomiye katkı sağlıyor hem de kültürel mirası yaşatıyor.
Bir Fikirden Üretime: Hitit Ekmeğinin Yolculuğu
Yaklaşık 1,5 yıl önce ailesiyle köye yerleşen Tuba Topkara, kooperatife katıldıktan sonra yeni bir ürün arayışına girdi. Bu süreçte gastronomi öğretmeni Ülkü Menşure Solak ile tanışarak onun yazarlarından olduğu “Deneysel Bir Arkeoloji Çalışması Olarak Hitit Mutfağı” kitabından ilham aldı. Solak’ın danışmanlığında, 3.500 yıllık tabletlerdeki tariflere sadık kalarak “Hitit ekmeği” üretme kararı alındı.
Kooperatif başkanlığını da üstlenen Topkara, projeyi hayata geçirmek için şu adımları attı:
- Köydeki çiftçilerle anlaşarak ata tohumu buğday ekimini sağladı.
- Köyde atıl durumda bulunan bir taş fırını devralıp onararak üretime hazır hale getirdi.
- Geleneksel yöntemlerle çalışan bir taş değirmeninde buğdayı öğüterek organik un elde etti.
Geleneksel Yöntemlerle Otantik Üretim
“Hitit ekmeği”nin yapımında tamamen doğal ve geleneksel yöntemler kullanılıyor. Maharetli kadınların ellerinde, eski ahşap teknelerde yoğrulan hamurun içeriği ise şöyle:
- Taş değirmende öğütülmüş organik un
- Ekşi maya
- Kaya tuzu
- Kaynak suyu
Hamur, meşe odunu ateşiyle ısıtılan ve ekmek için özel olarak tasarlanan taş fırında pişirilerek otantik lezzetine kavuşuyor. Üretilen ekmekler, ilk olarak Çorum Belediyesi aracılığıyla halkın beğenisine sunuldu. Belediye Başkanı Halil İbrahim Aşgın’ın talimatıyla sosyal tesislerde tost yapılarak servis ediliyor.
Hedef: Tarihi Lezzeti Dünyaya Tanıtmak
Kooperatif Başkanı Tuba Topkara, üretimin her aşamasının titizlikle yürütüldüğünü belirterek hedeflerini açıkladı.
“3 bin 500 yıl öncesinde üretilen Hitit ekmeğini yalnızca Çorum’a değil, dünyaya mal etmek istiyoruz. Bu uygarlık Çorum’da yaşamış bir uygarlık. Bunların bize miras bıraktığı bir ekmek var. Kendi AR-GE çalışmalarımızı yaparak üretime başladık.”
Uzman Gözüyle Hitit Ekmeği
Projenin danışmanı Ülkü Menşure Solak ise çalışmanın Hitit tabletlerindeki dini metinlerden yola çıkan deneysel bir arkeoloji çalışması olduğunu vurguladı. Solak, ekmeğin en ayırt edici özelliğini şu sözlerle ifade etti:
“Ekmeğin en önemli özelliği bütün yönleriyle organik olması. Asla GDO’lu gıda bu ekmekte bulunmuyor. Hititlerle aynı teknikle yeniden Türkiye ve dünya mutfağına bu tarifi kazandırmaya çalışıyoruz. Çok da güzel sonuçlar aldık.”
Solak, Hititlerin tarifleri dini ritüel metinlerine not ettiğini, bu ipuçlarını birleştirerek ve organik buğday eksiğini tamamlayarak 3.500 yıllık tarifi başarıyla canlandırdıklarını ekledi.
