Hedasi Barajı Gerilimi Tırmanıyor: Mısır’dan Su Güvenliği İçin Kararlılık Vurgusu

Uganda’da Kritik Su Güvenliği Zirvesi

Mısır Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, Dışişleri Bakanı Samih Şukri’nin ve Sulama Bakanı Hani Suveylim’in de yer aldığı bir heyet, Uganda’nın başkenti Kampala’yı ziyaret etti. Heyet, Ugandalı mevkidaşı Henry Oryem Okello ile önemli bir görüşme gerçekleştirdi.

Görüşmenin ana gündem maddeleri arasında iki ülke arasındaki mevcut ilişkiler ve Mısır için hayati önem taşıyan su güvenliği konusu yer aldı. Dışişleri Bakanı Abdulati, Nil havzasındaki tüm ülkelerin çıkarlarını güvence altına almak için uluslararası hukuk çerçevesinde işbirliğinin sürdürülmesi gerektiğini vurguladı. Havzada uluslararası hukuka aykırı, tek taraflı adımların kabul edilemez olduğunu belirtti.

Abdulati, “Mısır, su güvenliğini korumaya almak için uluslararası hukuk doğrultusunda her türlü tedbiri alacaktır.” diyerek ülkesinin kararlılığını net bir şekilde ifade etti.

Mısır Sulama Bakanı Suveylim ise, “Nil Nehri konusunda uluslararası hukuka saygı, Nil havzasındaki ülkelerin ortak çıkarları için işbirliğinin temelini oluşturuyor.” değerlendirmesinde bulundu.

Mısır ve Etiyopya Arasındaki Hedasi Barajı Anlaşmazlığı

Etiyopya, Mısır ve Sudan arasında yıllardır devam eden Hedasi Barajı gerilimi, bölgedeki en önemli diplomatik sorunlardan biri olarak öne çıkıyor. Nil sularının yaklaşık %80’i kendi topraklarında doğmasına rağmen bu kaynaktan çok az faydalanabilen Etiyopya, Afrika’nın en büyük hidroelektrik santrali olacak Hedasi Barajı’nın inşasına 2 Nisan 2011‘de başlamıştı.

Barajın, Nil Nehri’nin ana kollarından olan ve nehir suyunun %85’ini taşıyan Mavi Nil üzerinde inşa edilmesi, projenin stratejik önemini artırıyor. Etiyopya, Hedasi Barajı sayesinde hem kendi enerji açığını kapatmayı hem de komşu ülkelere elektrik satarak gelir elde etmeyi hedefliyor.

Addis Ababa yönetimi, Mısır ve Sudan ile bağlayıcı bir anlaşma olmaksızın barajı doldurma konusunda ısrarcı bir tutum sergiliyor. Buna karşılık Kahire ve Hartum yönetimleri, Nil suyundan aldıkları yıllık payların azalmaması için öncelikle üç ülkeyi de kapsayan bir anlaşmanın imzalanması gerektiğini savunuyor. Tüm tepkilere rağmen barajda ilk dolum işlemi Temmuz 2020‘de yapılmış, 20 Şubat 2022‘de ise elektrik üretimine başlanmıştı.