Sosyal Medyanın Yeni Sağlık Akımı: Fibremaxxing
Sağlıklı bir diyetin temel taşlarından biri olan lif (posa) tüketimi, son zamanlarda sosyal medyada ortaya çıkan yeni bir akımla farklı bir boyut kazandı. “Fibremaxxing” olarak adlandırılan ve lif alımını aşırı seviyelere çıkarmayı teşvik eden bu trend, TikTok ve Instagram gibi platformlarda hızla yayılırken, sağlık uzmanları potansiyel tehlikelere karşı uyarıyor.
Westminster Üniversitesi Yaşam Bilimleri Fakültesi’nde kıdemli öğretim görevlisi olan Lewis Mattin, The Conversation için kaleme aldığı bir makalede bu yeni “fibremaxxing” çılgınlığının olası risklerini masaya yatırdı.
Mevcut Lif Tüketim Alışkanlıklarımız Ne Durumda?
İngiltere Ulusal Sağlık Sistemi (NHS), yetişkin bir bireyin günde en az 30 gram lif tüketmesini öneriyor. Ancak bu miktar çocuklar ve gençler için daha düşük seviyede tutulmalıdır. Ne var ki, Britanya’daki nüfusun büyük bir bölümü bu tavsiyeye uymakta zorlanıyor.
Lewis Mattin’e göre bu durumun en önemli sebeplerinden biri, günlük kalori ihtiyacının büyük oranda ultra işlenmiş gıdalardan karşılanması. Öyle ki, İngiltere’deki yetişkinlerin %54’ü, gençlerin ise %66’sı enerjisini bu tür ürünlerden alıyor. Bu gıdalar genellikle lif ve mikro besinler açısından yetersizken; şeker, tuz ve doymuş yağ bakımından oldukça zengindir. Ultra işlenmiş gıdaların artan tüketimi, lifli doğal besinlerin beslenme düzeninden çıkmasına neden olarak sindirim sorunları, kilo artışı ve bağışıklık sisteminin zayıflaması gibi ciddi sağlık problemlerine zemin hazırlıyor.
Lif Tüketiminin Sağlığa Faydaları Nelerdir?
Yeterli ve dengeli lif tüketiminin sağlık üzerinde sayısız olumlu etkisi bulunmaktadır. Uzmanların vurguladığı başlıca faydalar şunlardır:
- Bağırsak sağlığını iyileştirir ve kabızlığı önler.
- Tip 2 diyabet gelişme riskini azaltır.
- Kan şekerindeki ani dalgalanmaları dengeler.
- Kalın bağırsak kanseri riskini düşürmeye yardımcı olur.
- Kötü kolesterol (LDL) seviyelerini azaltarak kalp sağlığını destekler.
Fazlası Zarar: Aşırı Lif Tüketiminin Riskleri
Tüm bu faydalara rağmen, lif tüketiminde aşırıya kaçmak ciddi sorunlara yol açabilir. “Fibremaxxing” trendini takip eden bazı kişilerin günde 50 ila 100 gram gibi çok yüksek miktarlarda lif tükettiği görülüyor. Uzmanlar, bu denli yüksek lif alımının insan sağlığı üzerindeki uzun vadeli etkilerinin henüz yeterince araştırılmadığını vurguluyor.
Lif alımını aniden ve aşırı derecede artırmak, özellikle yetersiz su tüketimiyle birleştiğinde şu sorunlara neden olabilir:
- Şiddetli şişkinlik ve gaz birikmesi
- Ağrılı kramplar
- Kabızlık veya ishal
- Demir gibi önemli mikro besinlerin vücut tarafından emiliminin azalması
Ayrıca, lif takviyelerinin veya tozlarının protein, yağ gibi diğer temel besin gruplarının yerini alması, genel beslenme dengesini bozabilir.
Sağlıklı Lif Tüketimi İçin Uzman Önerileri
Lewis Mattin, lif tüketimini sağlıklı bir seviyede tutmak için şu basit ama etkili önerilerde bulunuyor:
- Kahvaltıda beyaz ekmek yerine tam tahıllı ekmek tercih edin.
- Elma gibi meyveleri kabuklarıyla birlikte tüketin.
- Akşam yemeklerinize mercimek, nohut ve soğan gibi lif zengini bakliyat ve sebzeler ekleyin.
- Ara öğünlerde cips yerine kabak çekirdeği veya badem gibi kuruyemişleri seçin.