Derleyen: İSMAİL SARI / isari@hurriyet.com.tr | Fotoğraflar: AlamyOluşturulma Tarihi: Temmuz 11, 2025 09:05
Amerikalı pilot Amelia Earhart’ın 1937 yılında Pasifik Okyanusu üzerinde kaybolmasıyla başlayan ve 88 yıldır süren büyük gizem, tarihin derinliklerinden sıyrılarak aydınlanmaya başlıyor. Bilim insanlarının takip ettiği bir nesne, bu esrarı çözmek için şimdiye dek bulunan en kuvvetli delil olabilir.
Haberin Devamı
Purdue Üniversitesi liderliğinde sürdürülen güncel bir araştırma, Earhart ve seyrüsefercisi Fred Noonan’ın kullandığı Lockheed Model 10-E Electra model uçağın enkazına ulaşılmış olabileceğini gösteriyor. Araştırmacıların ilgi odağında, Kiribati Cumhuriyeti sınırları içindeki Nikumaroro Adası bulunuyor. Fiji’ye takriben 1600 kilometre mesafedeki bu ıssız ve mercanlarla kaplı ada, Earhart’ın kaybolduğu düşünülen rotanın merkezinde konumlanıyor. Ada etrafında saptanan ve ‘Taraia Cismi’ olarak isimlendirilen su altı anomalisinin, kayıp Electra uçağına ait olabileceği ihtimali üzerinde duruluyor.
Bu son gelişmeler, yalnızca bir kayıp vakasının aydınlatılması çabasından çok daha fazlasını ifade ediyor; aynı zamanda gökyüzünde bir efsaneye dönüşen bir kadının hikayesinin izini sürmek anlamına geliyor.
HİKÂYE 1920’DE BAŞLADI
Amelia Earhart’ın havacılık serüveni, 1920 yılında pilot Frank Hawks ile gerçekleştirdiği ilk uçuşla başladı. Uçmanın kendisini anında cezbettiğini belirten Earhart, kısa zamanda eğitimini bitirdi ve 1922’de 14 bin fit yüksekliğe tırmanarak bir kadın tarafından erişilen en yüksek irtifa rekorunun sahibi oldu.
1928 yılında Atlas Okyanusu’nu bir uçakta yolcu olarak geçen ilk kadın olduktan sonra, 1932’de Atlantik’i tek başına aşan ilk kadın pilot olarak adını tarihe yazdırdı. Aynı sene içerisinde Amerika kıtasını da solo bir uçuşla kat eden Earhart, sadece bir havacı değil, aynı zamanda kadınların gücünü ve özgürlüğünü sembolize eden bir figür haline geldi.
Şimdi, 88 yıl sonra ulaşılan bu bulgular, yalnızca bir uçağın enkazını bulmaktan öte, gökyüzünde yazılmış cesaret dolu bir kadın hikayesini nihayete erdirme potansiyeli taşıyor. Peki, o kader gününde neler yaşandı?
Amelia Earhart, 20. yüzyılın başlarında göklere meydan okuyan cesur kadınlardan biri olarak, sadece havacılıkta değil, kadınların toplumsal hayattaki yerinin de öncüsüydü. ABD’de gençler, günümüzde dahi onun cesaretinden ve azminden ilham almaya devam ediyor.
YARIM KALAN BİR YOLCULUK
Earhart, 1 Haziran 1937’de gökyüzüyle buluştuğunda, dünyanın çevresini uçakla turlayan ilk kadın olma rüyasını gerçekleştirmeyi hedefliyordu. Kaliforniya’nın Oakland kentinden başlayıp Miami, Güney Amerika, Afrika ve Asya üzerinden devam eden uçuş güzergahı, 2 Temmuz’da Papua Yeni Gine’den ayrıldıktan sonra derin bir sessizliğe gömüldü. Planlanan son yakıt ikmal noktası olan Howland Adası’na hiçbir zaman varamadılar. Radyo teması kesildi ve uçaktan bir daha herhangi bir haber alınamadı.
Haberin Devamı
Bu kayboluş hadisesi, 20. yüzyılın en büyük muammalarından birine dönüştü. Uçağın denize çakıldığı, Nikumaroro’ya zorunlu iniş yaptığı, hatta Japonlar tarafından esir alındığı gibi çeşitli teoriler öne sürüldü. Fakat şimdi, Nikumaroro Adası’ndan gelen bilimsel ve fiziksel deliller, bu sır perdesini aralamaya her zamankinden daha yakın olabilir.
TARİHİ KEŞFE GİDEN İLK ADIM: APPLE MAPS’TE GİZEMLİ BİR GÖLGE
Haberin Devamı
2020 yılında bir vatandaşın Apple Maps uydu haritalarını incelerken keşfettiği anomali, Arkeolojik Miras Enstitüsü’nü (ALI) harekete geçirdi. Enstitü, 2009 ile 2024 yılları arasında çekilmiş toplam 29 uydu görüntüsü üzerinde kapsamlı bir analiz yürüttü. Yapılan incelemeler, söz konusu cismin Earhart’ın uçağının gövde ve kuyruk boyutlarıyla neredeyse birebir örtüştüğünü gösterdi.
Cismin yaklaşık 10 metrelik metalik bir yapıya sahip olduğu ve 1938’den beri aynı pozisyonda durduğu saptandı. Bu sabitlik, su altındaki akıntılar dikkate alındığında oldukça manidar bir durum ve bir uçağın çarpma ya da iniş sonrasında o noktada kalmış olabileceği fikrini destekliyor.
KEMİKLER, KREM VE BİR FOTOĞRAF… TÜM BUNLAR EARHART’TAN KALAN İZLER Mİ?
Taraia Cismi haricinde, araştırmacılar adada başka ipuçları da buldu. 1940’ta bölgede bulunan insan kemikleri üzerinde yapılan en son adli incelemeler, kemik ölçülerinin Amelia Earhart’ın antropometrik verileriyle yüzde 99’dan fazla uyumlu olduğunu kanıtladı. Bu sonuç, kemiklerin büyük ihtimalle Earhart’a ait olabileceği olasılığını güçlendiriyor.
Haberin Devamı
Adada ayrıca 1930’lu yıllara ait bir kadın ayakkabısı, içinde çil kremi bulunan bir kavanoz, bir makyaj kutusu ve bir ilaç şişesi gibi objeler bulundu. Bu eşyaların, dönemin kadınlarına ait kişisel eşyalar olması, bulguların önemini artırıyor. Bunlara ek olarak, Earhart’ın kayboluşundan kısa bir süre sonra çekilen ve uçağın iniş takımlarının Nikumaroro resiflerinde görüldüğü iddia edilen ‘Bevington Nesnesi’ adlı arşiv fotoğrafı da teorileri pekiştiriyor.
YENİ KEŞİF SEFERİ BAŞLIYOR
Elde edilen bulgular, araştırma ekibini daha geniş çaplı bir keşif gezisine yönlendirdi. Kasım ayında başlayacak olan ‘Taraia Nesne Seferi’, üç aşamalı bir plan dahilinde icra edilecek. İlk aşamada adada saha gözlemleri yapılacak, ikinci aşamada arkeolojik kazılara başlanacak ve son aşamada ise uçağın enkazı olduğu düşünülen parçaların çıkarılması hedefleniyor.
Haberin Devamı
Arkeolojik Miras Enstitüsü Direktörü Richard Pettigrew, “Bu, vakayı kapatmak adına şimdiye dek sahip olduğumuz en ciddi fırsat. Elimizdeki kanıtlarla harekete geçmemek olanaksız,” dedi.
PURDUE ÜNİVERSİTESİ VE EARHART BAĞLANTISI
Amelia Earhart’ın Purdue Üniversitesi ile olan ilişkisi de araştırmaya farklı bir boyut kazandırıyor. Earhart, meşhur uçuştan önce üniversite tarafından kadınlara kariyer danışmanlığı vermesi için görevlendirilmişti ve Electra uçağını da üniversitenin desteğiyle temin etmişti. Purdue Üniversitesi Başkanı Mung Chiang, yaptığı açıklamada, “Neredeyse 90 yıl önce başlayan bu hikâyeye, yine Purdue olarak bilimsel bir katkı sunmaktan gurur duyuyoruz,” ifadelerini kullandı.
Bu yazı, Daily Mail’de yayımlanan ‘Amelia Earhart twist as fresh clues pinpoint location of lost plane after 88 years’ başlıklı haberden faydalanılarak hazırlanmıştır.