TCMB Temmuz Ayı Raporu: Yıllık Enflasyon Gerilerken Aylık Artışlar Dikkat Çekti
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Temmuz Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu‘nu kamuoyu ile paylaştı. Rapora göre, yıllık enflasyon tüm ana gruplarda düşüş gösterirken, aylık bazda enerji ve hizmet gruplarındaki fiyat artışları öne çıktı. Gıda fiyatları ise olumlu seyrini koruyarak yatay bir seyir izledi.
Gıda grubundaki bu denge, işlenmemiş gıda fiyatlarındaki düşüşün, işlenmiş gıda fiyatlarındaki artışla telafi edilmesiyle sağlandı. Öte yandan, temmuz ayında en yüksek aylık fiyat artışı enerji grubunda kaydedildi. Bu artışta; doğal gaz tarifesindeki yükseliş, akaryakıt ve tüp gazdaki maktu vergi güncellemeleri ile önceki aydan sarkan etkiler belirleyici oldu.
Ana Grupların Enflasyona Katkıları Değişti
Rapora göre, ana grupların yıllık enflasyona olan katkıları bir önceki aya kıyasla şu şekilde değişti:
- Gıda ve alkolsüz içecekler: Katkısı 0,66 puan azaldı.
- Hizmetler: Katkısı 0,42 puan azaldı.
- Temel mallar: Katkısı 0,29 puan azaldı.
- Enerji: Katkısı 0,17 puan azaldı.
- Alkol-tütün-altın: Katkısı 0,01 puan arttı.
Mevsimsellikten arındırılmış verilere göre, yönetilen ve yönlendirilen fiyatlardaki düzenlemeler ve otomatik maktu vergi artışları nedeniyle tüketici fiyatlarındaki aylık artış yükseldi. Aylık artışlar B endeksinde yükselirken, C endeksinde yatay kaldı.
Sektör Bazında Fiyat Gelişmeleri
Hizmet Fiyatlarında Artış Sürüyor
Hizmet fiyatları temmuz ayında yüzde 3,14 artarken, grubun yıllık enflasyonu 1,80 puanlık bir düşüşle yüzde 48,54 seviyesine geriledi. Bu dönemde özellikle zamana bağlı fiyatlama eğilimi güçlü olan kalemler öne çıktı:
- Haberleşme hizmetleri: Telefon görüşme ve internet ücretlerine bağlı olarak yüzde 5,67 arttı.
- Kira: Kontrat yenileme oranındaki mevsimsel etkiyle yüzde 4,68 arttı.
- Sağlık hizmetleri: Türk Tabipler Birliği tarifelerinin güncellenmesiyle yüzde 3,44 arttı.
Temel Mal Grubu Yatay Seyretti
Temel mal grubunda fiyatlar yatay bir seyir izlerken, yıllık enflasyon yüzde 20,70‘e geriledi. Dayanıklı tüketim mallarında fiyatlar yüzde 1,57 artarken, otomobil fiyatlarındaki yüzde 2,01‘lik artış dikkat çekti. Giyim ve ayakkabı grubunda ise sezon indirimlerinin etkisiyle fiyatlar yüzde 6,02 oranında düştü.
Enerji Fiyatlarında Sert Yükseliş
Enerji fiyatları, temmuz ayında yüzde 7,35 oranında arttı. Grubun yıllık enflasyonu ise yüksek baz etkisiyle 3,51 puan azalarak yüzde 41,89 oldu. Bu artışta, meskenlere yönelik doğal gaz tarifesindeki yüzde 26,41‘lik artış ve akaryakıttaki vergi düzenlemeleri ana etkenler oldu.
Gıda ve Üretici Fiyatları
Gıda ve alkolsüz içecekler grubunda fiyatlar, işlenmemiş gıdadaki yüzde 2,39‘luk düşüşün işlenmiş gıdadaki yüzde 2,18‘lik artışla dengelenmesi sonucu yatay kaldı. Grubun yıllık enflasyonu yüzde 27,95‘e geriledi.
Yurt içi üretici fiyatları ise temmuzda yüzde 1,73 artarken, yıllık üretici enflasyonu (Yİ-ÜFE) 0,26 puanlık azalışla yüzde 24,19‘a düştü.