Rus Droneları Sınırı Aştı: Litvanya’dan NATO’ya Acil Hava Savunma Çağrısı
Litvanya, geçtiğimiz ay Belarus üzerinden hava sahasına giren iki Rus askeri insansız hava aracının (İHA) tespit edilmesinin ardından, NATO‘dan hava savunma sistemlerinin güçlendirilmesi için acil destek talebinde bulundu. Bu gelişme, bölgedeki güvenlik endişelerini yeniden alevlendirdi.
Üst Düzey Görüşme ve Acil Durum Vurgusu
Litvanya Dışişleri Bakanı Kęstutis Budrys, çarşamba günü NATO Genel Sekreteri Mark Rutte ile bir araya gelerek “bölgesel güvenlik ve Litvanya’daki son drone olaylarını” masaya yatırdıklarını açıkladı. Budrys, sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı paylaşımda önemli bir noktaya dikkat çekti:
“NATO’nun cephe hattındaki hava savunma kapasitesinin acilen güçlendirilmesi gerektiği konusunda mutabık kaldık.”
Tekrarlanan Hava Sahası İhlalleri
Litvanya Savunma Bakanı Dovile Sakaliene, 28 Temmuz‘da yaşanan ilk ihlalde, Rusya tarafından Ukrayna’nın başkenti Kiev’e gönderilen İHA’ların, Ukrayna hava savunması tarafından rotalarından saptırılarak Litvanya topraklarına girdiğini belirtti. Günler sonra bir askeri eğitim sahasında bulunan ve patlayıcı taşıdığı anlaşılan Rus yapımı Gerbera modeli bu hava araçlarının, genellikle Moskova’nın Ukrayna saldırılarında dikkat dağıtma amacıyla kullanıldığı biliniyor.
Litvanya Dışişleri Bakanlığı, bu olayın yanı sıra 10 Temmuz‘da yine Belarus üzerinden hava sahasına giren başka bir Gerbera tipi drone için Minsk yönetiminden izahat istediklerini duyurdu. Budrys, bu durumun ciddiyetini şu sözlerle ifade etti: “Bu tekrar eden olaylar, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırganlığının NATO topraklarına sıçrama riski taşıdığını gösteriyor.”
NATO’nun Doğu Kanadında Artan Tehdit
Rusya’nın Kaliningrad bölgesi ve müttefiki Belarus ile komşu olan NATO ve AB üyesi Litvanya için hava savunması kritik bir öneme sahip. Budrys, “Hava savunması, müttefiklerin güvenliği açısından hayati önem taşıyor. NATO’nun doğu kanadının güvenliği, İttifak’ın en öncelikli gündemi olmalı” diyerek konunun aciliyetini vurguladı. Benzer şekilde, Romanya, Polonya ve Letonya gibi diğer doğu kanadı ülkeleri de son dönemde hava sahası ihlalleri ve sınırlarına yakın bölgelere düşen Rus füzeleri gibi olaylar yaşamıştı.
Savunma Harcamalarında Tarihi Artış
Litvanya, bu tehditlere karşı Ocak ayında önemli bir karar alarak, savunma harcamalarını 2025’ten itibaren Gayrisafi Yurt İçi Hasıla’nın (GSYİH) yüzde 5 ila yüzde 6’sına çıkarma kararı aldığını duyurmuştu. Mevcut durumda bu oran yüzde 3 seviyesinde bulunuyor. Bu adımla Litvanya, eski ABD Başkanı Donald Trump’ın uzun süredir dile getirdiği yüzde 5 savunma harcaması hedefini kabul eden ilk NATO ülkesi oldu.
Litvanya’nın bu talebi, Başbakan Gintautas Paluckas’ın yolsuzluk iddiaları nedeniyle istifa etmesiyle hükümetin düştüğü bir döneme denk geldi. Cumhurbaşkanı Gitanas Nauseda, yeni kabine kurulana kadar Maliye Bakanı Rimantas Sadzius’u geçici başbakan olarak görevlendirdi.