REKLAM
Kremlin perşembe günü yaptığı açıklamada, ABD Başkanı Donald Trump ve Rus mevkidaşı Vladimir Putin’in önümüzdeki günlerde bir araya geleceğini, zirvenin yeri ve zamanının da “prensipte” kararlaştırıldığını duyurdu.
Putin’in dış ilişkiler danışmanı Yuri Ushakov, zirvenin önümüzdeki hafta yapılmasının planlandığını belirtirken, bu tür etkinliklerin organize edilmesinin zaman aldığını ve tarihin teyit edilemeyeceğini kaydetti. Ushakov’a göre zirvenin olası yeri “daha sonra” açıklanacak.
Duyuru, ABD Başkanı’nın özel temsilcisi Steve Witkoff’un çarşamba günü Moskova’yı ziyaret ederek Putin ile görüşmesinin ardından geldi.
Ne Beyaz Saray ne de Kremlin tam olarak ne konuşulduğuna dair herhangi bir ayrıntı vermedi. Kremlin olağan bir açıklama yaparak görüşmenin “yapıcı” geçtiğini ve her iki tarafın da “sinyal” alışverişinde bulunduğunu belirtti.
Trump çarşamba günü gazetecilere yaptığı açıklamada, bunu bir “ilerleme” olarak adlandırmayacağını söyledi ve “Bu işi bitirmek için buradayım” sözlerini yineledi.
Trump ve Putin arasındaki görüşme artık kesinleşmiş ve büyük olasılıkla önümüzdeki hafta gerçekleşecekken, Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy de orada olacak mı ve bu Trump’ın Moskova’ya cuma günü için verdiği ateşkes tarihi için ne anlama geliyor?
Zelenskiy Putin ile görüşecek mi?
Witkoff’un Moskova ziyaretinin ardından Trump, Ukrayna’daki savaşı sona erdirmeyi görüşmek üzere Rus ve Ukraynalı liderlerle “çok yakında” yüz yüze görüşebilme ihtimalinin “yüksek” olduğunu söyledi.
Zelenskiy ve Putin’in üçlü bir zirve konusunda anlaşıp anlaşmadıkları sorulduğunda Trump bunun “çok iyi bir ihtimal” olduğunu söyledi, ancak ayrıntı vermedi.
Perşembe günü Kremlin, Ukrayna Cumhurbaşkanı ile görüşme olasılığını küçümsedi. Ushakov, “Her şeyden önce Trump’la ikili bir toplantı hazırlamaya odaklanmayı öneriyoruz ve bu toplantının başarılı ve verimli olmasının çok önemli olduğunu düşünüyoruz,” dedi.
Ushakov, Trump’ın elçisi Witkoff ile Putin arasında çarşamba günü Moskova’da yapılan görüşmelerde üçlü bir zirve fikrinden bahsedildiğini ancak Kremlin’in bu seçeneği “yorumsuz” bıraktığını belirtti.
Trump ve Zelenskiy, Witkoff’un Putin ile görüşmesinin ardından çarşamba akşamı ayrı bir telefon görüşmesi yaptı.
Ukrayna Cumhurbaşkanı görüşmede Avrupalı liderlerin de bulunduğunu ve görüşmenin çarşamba günü erken saatlerde “Moskova’da dile getirilenlere” odaklandığını söyledi.
“Ortaklarımızla ortak tutumumuz kesinlikle nettir – savaş sona ermelidir ve bu dürüstçe yapılmalıdır. Ukrayna kesinlikle bağımsızlığını savunacaktır. Hepimizin kalıcı ve güvenilir bir barışa ihtiyacı var. Rusya kendi başlattığı bu savaşı sona erdirmelidir,” dedi.
Zelenskiy daha sonra Kiev’in önceliklerini yineledi. “Birincisi, ölümlerin sona ermesi ve ateşkesi kabul etmesi gereken tarafın Rusya olması. İkincisi, böyle bir toplantının gerçekten kalıcı bir barışa yol açabilmesi için liderler için bir format.”
“Biz Ukrayna’da gerçek çözümlerin ancak liderler düzeyinde etkili olabileceğini defalarca söyledik. Böyle bir format için zamanlamanın ve ele alınacak konuların belirlenmesi gerekiyor.”
“Üçüncüsü – uzun vadeli güvenlik. Bu Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa ile birlikte mümkün olabilir.”
Trump’ın Moskova için 8 Ağustos olarak belirlediği ateşkes tarihinin, liderler arasındaki görüşmenin önümüzdeki hafta için teyit edilmesi halinde değişip değişmeyeceği ya da görüşmenin ateşkes olmaksızın ertelenip ertelenemeyeceği belirsiz.
‘Rusya’da kararları kimin verdiğini biliyoruz’
Zelenskiy, Rusya’nın Şubat 2022’deki geniş çaplı işgalinin neredeyse en başından beri Putin’le görüşmeyi teklif ediyor.
Bu yılın mayıs ayında Putin, Rusya ve Ukrayna’nın doğrudan görüşmeler için masaya oturmasını önerdiğinde, Ukrayna Cumhurbaşkanı derhal Rus mevkidaşıyla görüşmek üzere İstanbul’a gideceğini söyledi.
Zelenskiy Türkiye’ye giderek Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüştü, ancak Putin görüşmeye gelmedi.
Kremlin bunun yerine dışişleri ve savunma bakan yardımcıları, askeri istihbarat başkanı ve cumhurbaşkanlığı yardımcısından oluşan daha alt düzey bir ekip gönderdi.
İstanbul görüşmeleri formatının birkaç turu en büyük savaş esirleri takasıyla sonuçlandı, ancak ateşkesi daha da yakınlaştırmadı.
Görüşmelerin yeniden başlamasından bu yana Rusya Ukrayna’ya yönelik saldırılarını yoğunlaştırırken, Kiev de liderler arasında bir toplantı yapılması için çağrılarını yoğunlaştırdı.
Zelenskiy, “Rusya’da kimin sözünün geçtiğini biliyoruz ve bu nedenle Ukrayna bir kez daha teknik görüşmelerin ötesine geçmeyi, karşılıklı açıklamalar yapmayı değil, liderler düzeyinde bir araya gelmeyi teklif ediyor,” dedi ve çağrılarının çoğu Moskova tarafından yorumsuz bırakıldı.
Ancak Trump’ın varlığı bunu değiştirebilir.
Perşembe günü Beyaz Saray’dan konuşan Trump, göreve geldiği ocak ayından bu yana birçok savaşa son verdiğini söyledi.
“Aslında son beş ayda beş savaşı durdurdum ve açıkçası bunun altıncı olmasını istiyorum,” dedi.