UĞUR YILDIRIM/SÜLEYMANİYE – 15 Ağustos 1984’te Siirt’in Eruh ve Hakkari’nin Şemdinli ilçelerindeki ilk eylemleriyle başlayan ve 41 senedir Türkiye’nin en önemli güvenlik meselesi olan terör örgütü PKK, dün “Terörsüz Türkiye” sürecinde fesih kararının ardından silahları bırakma yolunda ilk somut adımını attı. MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin 1 Ekim 2024’teki yasama yılı açılışında DEM Partili siyasetçilerle tokalaşması ve ardından 22 Ekim’de yaptığı çağrıyla fitili ateşlenen girişim, dokuz aylık bir zaman diliminde “silahların terk edilmesi” aşamasına evrildi.nnBu tarihi gelişmeye şahitlik etmek üzere Türkiye’den ve dünyanın çeşitli yerlerinden çok sayıda gazeteci, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’ne (IKBY) akın etti. Dün sabahın ilk saatlerinde Süleymaniye’ye bağlı Dukan bölgesine ulaşan basın mensupları için Erbil’den Süleymaniye’ye uzanan güzergâh boyunca güvenlik tedbirleri en üst düzeye çıkarıldı. Hem Barzani’ye bağlı KDP hem de Talabani’ye bağlı YNK Peşmerge güçleri, kendi kontrol noktalarında ayrı ayrı pasaport denetimleri gerçekleştirdi. Yaklaşık üç saat süren bir yolculuğun ardından gazeteciler, Kandil Dağı’nın eteklerindeki Dukan’a, oradan da toplu halde Kuzey Irak’tan Kandil’e geçiş kapısı olarak kabul edilen Ranya’ya intikal etti.nnGazetecilerin yanı sıra Diyarbakır, Mardin ve Batman gibi şehirlerden gelen vatandaşlar da bu tarihi anı büyük bir heyecan içinde bekledi. Silahların imha edildiği alana girişler ise sınırlı tutuldu. Program süresince bölgede olağanüstü güvenlik önlemleri alınırken, bir helikopter de sürekli olarak havadan devriye görevi yaptı.nnİçlerinde örgüt yöneticilerinden Bese Hozat kod adlı Hülya Oran’ın da yer aldığı, 15’i kadın ve 15’i erkek olmak üzere toplam 30 kişilik PKK’lı bir grup, Süleymaniye kent merkezinin 50 kilometre batısındaki Jasana (Casene) Mağarası mevkiine geldi. Gruba ait silahlar, mağaraya getirilerek önce kayıt altına alındı, ardından mağaranın önünde düzenlenen bir etkinlikle ateşe verildi. Grup, törenin ardından üs olarak kullandıkları bölgelere geri döndü.nnSüreçle ilgili raporlama yapılırken sahadaki tüm gelişmeler anlık olarak takip edildi. Silahların bırakılması, kaydedilmesi ve imha edilmesi aşamaları belgelendi. Irak Merkezi Hükümeti ve IKBY’den gözlemcilerin de etkinlik alanında hazır bulunduğu, ancak sürece üçüncü bir ülkenin dahil edilmediği bildirildi.nnPKK, dün Irak’ın kuzeyindeki Jasana Mağarası’nda silahlı mücadeleye son verme adımını atarken, terör eylemlerinin ilk adımını 1978 yılında Diyarbakır’ın Lice ilçesine bağlı Fis Mahallesi’nde yer alan fotoğraftaki barakada kurularak atmış, ilk saldırısını ise 1984’te gerçekleştirmişti.nn”Silah bırakma töreni” için seçilen mağaranın sembolik bir değeri bulunuyor. Günümüzde turistik ve dağcılık faaliyetleri için kullanılan mağara, I. Dünya Savaşı’nın ardından bölgedeki İngiliz idaresine karşı ayaklanan Şeyh Mahmud Hafid Berzenci tarafından Şubat 1923’te sığınılan bir yer olmuştu. Berzenci, bu mağarayı uzun süre bir sığınak olarak kullanmış ve Süleymaniye’den kaçarken yanında getirdiği matbaa ile ilk Kürtçe gazetelerden biri olan “Bangi Haq” (Hakkın Sesi) gazetesini burada basmıştı. Yaklaşık 40 metre uzunluğa ve dokuz metre genişliğe sahip olan mağara, iki alt bölümden oluşmaktadır.nnSilah bırakan grup adına yapılan açıklamada, grubun kendisini “Barış ve Demokratik Toplum Grubu” olarak adlandırması dikkat çekti. Açıklama, Bese Hozat tarafından Türkçe ve üst düzey isimlerden Behzat Çerket tarafından Kürtçe okundu. Metinde, “Barış ve Demokratik Toplum sürecinin pratik başarısı için bir iyi niyet ve kararlılık adımı olarak, bundan sonra özgürlük, demokrasi ve sosyalizm mücadelemizi demokratik siyaset ve hukuk yöntemiyle yürütmek amacıyla ve demokratik entegrasyon yasalarının çıkarılması temelinde sizlerin huzurunda silahlarımızı özgür irademizle imha ediyoruz. Öcalan’ın ‘Silahın değil, siyasetin ve toplumsal barışın gücüne inanıyorum ve sizi de bu ilkeyi hayata geçirmeye çağırıyorum’ ifadesine yürekten katılıyor ve bu tarihi ilkenin gereğini yerine getiriyor olmaktan büyük gurur ve onur duyuyoruz” ifadelerine yer verildi.nnEmekli Tuğgeneral İhsan Başbozkurt, silahların yakılmasını, “Bu, ‘Bu silah bizi yaktı, biz de onu yakıyoruz, bir daha asla elimize almamak üzere’ anlamına gelir. Çünkü gömülen silah bulunup tekrar kullanılabilir. Bir yere teslim edildiğinde ise yenisi bulunabilir. Bu eylem, ‘Biz silahımızı teslim etmiyoruz, gömmüyoruz, bir daha kullanmamak üzere yakıyoruz. Yani bunu asla elimize almayacağız’ demektir” şeklinde yorumladı.nnEmekli Albay Mithat Işık ise eylemi, “Örgütün silahları yakması, ‘Bununla bir yere varılamayacağını anladık. Bu silahın faydadan çok kendimize ve mücadelemize zarar verdiğini değerlendirdik. Bu nedenle bu silaha veda ediyor ve bunun bir işareti olarak silahımı burada yakıyorum’ şeklinde anlaşılmalıdır” diye değerlendirdi.nnPKK’nın silah bırakma töreni sonrasında DEM Parti İmralı Heyeti’nden Pervin Buldan, heyette yer alan ve hayatını kaybeden Sırrı Süreyya Önder için dokunaklı bir mesaj yayımladı. Buldan, “Biliyorum izliyorsun, görüyorsun, mutlu ve huzurlusun. Rahat uyu yoldaş Sırrı. Artık gençlerin ölmediği, annelerin ağlamadığı bir gelecek var önümüzde. Barış sana armağan olsun” dedi.nnSilahların bırakılmasının ardından Beştepe, MHP ve DEM Parti arasında yoğun bir telefon diplomasisi yaşandı. MHP Genel Başkanı Bahçeli, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı arayarak memnuniyetini dile getirdi. Görüşmede, “Terörsüz Türkiye” sürecinin ülkenin birliğine katkı sağlayacak şekilde süreceği vurgulandı. DEM Parti İmralı Heyeti üyesi ve TBMM Başkanvekili Pervin Buldan da Cumhurbaşkanı Erdoğan’a ve MHP lideri Bahçeli’ye süreçteki katkıları için teşekkürlerini iletti. Ayrıca, Bahçeli dün DEM Partili Buldan ve Ahmet Türk ile de birer telefon görüşmesi yaparak sürece verdikleri destekten ötürü teşekkür etti. Buldan, Bahçeli’nin kendisine “Hem emeğiniz hem katkınız çok fazla o yüzden hem teşekkür etmek istedim hem de hayırlı olsun diyorum” dediğini ve önümüzdeki hafta İmralı Heyeti olarak yapacakları görüşmede detayları konuşacaklarını belirttiğini aktardı.nnPKK’lı ilk grubun silahlarını imha etmesiyle sürece dair artan umutlar, siyasi liderlerin açıklamalara da yansıdı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, sosyal medya hesabından yaptığı ilk değerlendirmede, “Terörsüz Türkiye hedefimize giden yolda bugün atılan önemli adımın hayırlara vesile olmasını diliyorum. Ülkemizin güvenliği, milletimizin huzuru ve bölgemizde kalıcı barışın tesisi için yürüdüğümüz bu yolda Cenab-ı Allah hedeflerimize ulaşmayı bizlere nasip eylesin” dedi.nnTBMM Başkanı Numan Kurtulmuş: “Asıl mühim olan, silahlı dönemin bir daha geri dönülmemek üzere sonlandırılması ve terör örgütünün kendisini pratik olarak lağvettiğini göstermesidir. Her şey iyi niyetle güzel gidiyor. Umarım bu süreçte, kötü niyetli iç ve dış provokasyonlarla karşılaşmayız.”nnCHP Genel Başkanı Özgür Özel: “CHP, terörün ve şiddetin her çeşidini tarihsel bir tutarlılıkla reddeder. Partimiz barışın tarafındadır. Terör örgütünün sembolik silah bırakma adımını olumlu karşılıyoruz. Bu süreç, hiçbir kesim dışlanmadan, milletten bir şey gizlenmeden, Meclis çatısı altında ve toplumsal mutabakatla yönetilmelidir.”nnMHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli: “Türkiye, bölücü terör belasından kurtulmanın arifesindedir. PKK’nın kurucu önderliği sözünü yerine getirmiş, küresel ve bölgesel tehditleri zamanında fark etmiştir. DEM Parti, sağduyulu ve sorumlu siyasetiyle terörsüz Türkiye hedefine sadık kalmış, bin yıllık kardeşliğin yanında yer almıştır. Bir devlet politikası haline gelen ‘Terörsüz Türkiye’ kararlılığını başından beri benimseyen Sayın Cumhurbaşkanımız ve hükümeti, süreci sonuna kadar sahiplenmiştir. Bugün itibarıyla bölücü terör örgütü gruplar halinde silah teslim etmeye başlamıştır. Bu pozitif gelişmeler bir milattır. Silah teslim işleminin takvim dahilinde tamamlanmasıyla yeni yüzyılın mimarı Türk milleti olacaktır.”nnAK Parti Sözcüsü Ömer Çelik: “Gelinen noktada ‘Terörsüz Türkiye’ hedefine ulaşmada kritik bir eşik aşılmıştır. Bundan sonraki aşamada PKK’nın bütün şubeleri ve illegal yapılarıyla kendini feshetmesi ve silahların yakılması ile teslim edilmesi süreci hızla tamamlanmalıdır.”nnDEM Parti Eş Genel Başkanları: “Kürt sorununun çözümü ve demokratik Türkiye’nin inşası için yeni bir sayfa açılıyor. PKK’nın silahlara veda kararı, Türkiye’nin tüm sorunlarının demokratik yollarla çözüleceğinin bir teminatıdır. Bu süreci onurla ve sabırla savunacağız. Şimdi hep birlikte demokratik, siyasi ve hukuki düzenlemelerle geleceğin Türkiye’si için adım atma vaktidir.” -ANKARA Milliyet
