Oluşturulma Tarihi: Temmuz 12, 2025 07:00
Gazze Şeridi’nde 21 aydır süregelen soykırım ortamında, İsrail’in bombardımanları altında yaşam mücadelesi veren 2 milyon Filistinli, şimdi de komisyoncu çetelerin oluşturduğu sömürü ağının pençesinde. Nakde erişim sağlamak amacıyla yüzde 40’a varan komisyonlar ödemek durumunda kalan halk, en temel besin ürünlerine dahi ulaşmakta zorlanıyor.
**OTORİTE BOŞLUĞU ÇETELERE ZEMİN HAZIRLADI**
Gazze Şeridi’nde İsrail’in sebep olduğu büyük tahribat ve Hamas’ın zayıflaması sonucu ortaya çıkan güç boşluğu, komisyoncu çetelerin faaliyetlerine zemin hazırladı. Neredeyse bütün banka şubelerinin ve ATM’lerin devre dışı kalmasıyla, halk günlük ihtiyaçlarını gidermek için nakit aracılığı yapan fırsatçı gruplara muhtaç duruma düştü. Associated Press (AP) tarafından aktarılan bilgilere göre, bu işlemler için talep edilen komisyon oranları yüzde 40 seviyelerine ulaşmış durumda. AP, savaşın başlangıcında bu oranın sadece yüzde 5 olduğunu da belirtiyor.
**’HALK TEFECİLERE MAHKUM EDİLDİ’**
Durumun vahametini, Han Yunus’tan yerinden edilerek Gazze’nin güneyine sığınan Muhammed Beşir el-Farra, “60 dolarlık bir ihtiyaç için 100 dolar yollamam gerekiyor” sözleriyle gözler önüne serdi. Gazze şehrinde yaşayan okul müdürü Eymen el-Dahduh ise, “İnsanlar bu durum yüzünden büyük bir ızdırap çekiyor. Bu komisyonlar bizi nefes alamaz hale getiriyor ve açlığa sürüklüyor” diyerek tepkisini dile getirdi. Gazze halkı, savaşın hemen başında bankaların kapanmasıyla birlikte, ellerinde yüklü miktarda nakit bulunduran kişilerin bir anda güç kazandığını ve sıradan vatandaşların tefecilerin merhametine terk edildiğini belirtiyor. Bölgedeki bankacılık sisteminin çökmesi komisyoncuların gücünü artırırken, Gazzeliler bir yandan da ellerindeki hasarlı banknotları onararak kullanmaya çabalıyor.
**EKONOMİK ÇÖKÜŞ VE NAKİT AKIŞININ KESİLMESİ**
İsrail’in, savaşın başında Hamas’ın silah alımını ve üyelerine ödeme yapma kabiliyetini engellemek amacıyla Gazze’ye yönelik nakit akışını kesmesi, uzun vadede sivil halkın paraya ulaşımını imkansız hale getirdi. Dünya Bankası verilerine göre enflasyonun yüzde 230’a fırladığı ve savaş öncesinde yüzde 80 olan işsizliğin zirve yaptığı bölgede, nakit kıtlığı ailelerin mali zorluklarını daha da derinleştirdi. İnsanların birikimleri tükenirken, pek çok aile un ve konserve gibi temel ihtiyaçlar için elindeki altınları satma yoluna gidiyor. Gazzeliler, temel ürünlerdeki fahiş fiyat artışına dikkat çekerek, savaş öncesi kilogramı 2 dolar olan şekerin fiyatının şimdi 80 ila 100 dolar arasında değiştiğini dile getiriyor.
**’MAFYA SİSTEMİNE BENZİYOR’**
Gazze merkezli düşünce kuruluşu Palthink Stratejik Araştırmalar Direktörü Ömer Şaban, savaş koşullarının bölgedeki ekonomik faaliyetleri kimin kontrol ettiğini tespit etmeyi neredeyse imkansız kıldığını belirtti. Şaban, temel gıda maddelerini satan tüccarların aynı zamanda nakit komisyonculuğu işini de yürüten kişiler olma ihtimalinin yüksek olduğunu ifade ederek, “Örneğin Gazze’ye sigarayı kimin soktuğunu bilemezsiniz. Bu durum tıpkı bir mafya düzenine benziyor” şeklinde konuştu. Bunun yanı sıra, Hamas karşıtı ve İsrail ile bağlantılı olduğu iddia edilen silahlı grupların da bölgeye ulaşan insani yardımların bir bölümüne el koyduğuna dair bilgiler bulunuyor. İsrailli esirlerin naaşlarını arama bahanesiyle hareket eden İsrail ordusu, Gazze Şeridi’nin güneyindeki Han Yunus kentinde Filistinlilere ait bir mezarlık ile çevresindeki çadırları yerle bir etti.
**BİR YANDAN MÜZAKERELER, DİĞER YANDAN SALDIRILAR**
Hamas ve İsrail arasındaki ateşkes müzakereleri, Katar’ın başkenti Doha’da devam ediyor. AFP’ye konuşan konuya vakıf bir yetkili, arabulucuların anlaşma yönündeki ilerlemeyi sürdürmek hedefiyle taraflar arasında mekik diplomasisi yürüttüğünü bildirdi. ABD ziyaretini tamamlayarak Tel Aviv’e dönen İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ise dün Amerikalı muhafazakâr haber sitesi Newsmax’a verdiği demeçte, bir ateşkes anlaşmasının birkaç gün içerisinde mümkün olabileceğini öne sürdü. Ancak diplomatik çabalar sürerken, İsrail ordusu saldırılarına ara vermedi. Dün Gazze Şeridi’nin çeşitli noktalarına düzenlenen bombardımanlarda, çocukların da aralarında olduğu en az 18 sivil yaşamını yitirdi. Birleşmiş Milletler’in (BM) Filistin Ajansı (UNRWA) Genel Sekreteri Philippe Lazzarini ise yaptığı açıklamada, İsrail’in Gazze’yi “çocuklar ve aç insanlar için bir mezarlığa” dönüştürdüğünü sert bir dille ifade etti.