ABD Başkanı Donald Trump tarafından duyurulan ve çeşitli ülkelere yönelik tarife oranlarını barındıran mektupların ardından, küresel piyasalarda risk iştahının zayıflamasıyla birlikte dalgalı bir seyir gözlemleniyor.
Trump’ın başkanlık koltuğuna oturmasıyla birlikte sürekli gündemde olan gümrük tarifeleri, piyasaların seyrini belirlemede önemli bir rol oynamaya devam etmektedir. ABD’nin açıkladığı son tarife kararları, gelecekte daha da sert tarifelerin uygulanabileceği yönündeki kaygıları artırıyor. Bu durum, ithal ürünlere getirilen yüksek vergilerin küresel ekonominin büyümesini menfi yönde etkileyebileceği beklentilerini güçlendiriyor.
Başkan Trump, Japonya ve Güney Kore’ye gönderdiği mektuplarda, bu ülkelerden ABD’ye 1 Ağustos itibarıyla yollanan tüm mallara, mevcut sektörel tarifelere ek olarak yüzde 25 oranında gümrük vergisi getirileceğini belirtti.
Yüksek vergi oranlarından sakınmak amacıyla farklı ülkeler aracılığıyla yapılan ürün sevkiyatlarının daha da yüksek tarifelere tabi olacağının altını çizen Trump, olası bir misilleme halinde yüzde 25’lik tarife oranının daha da yükseltileceği uyarısında bulundu.
Trump ayrıca Malezya, Kazakistan, Tunus, Güney Afrika, Bosna Hersek, Endonezya, Bangladeş, Sırbistan, Kamboçya, Tayland, Laos ve Myanmar gibi ülkelere yönelik yeni tarife oranlarını içeren mektupları da kamuoyu ile paylaştı.
Bu mektuplarda belirtilen oranlara göre, Malezya, Kazakistan ve Tunus’a yüzde 25, Güney Afrika ve Bosna Hersek’e yüzde 30, Endonezya’ya yüzde 32, Bangladeş ve Sırbistan’a yüzde 35, Kamboçya ve Tayland’a yüzde 36, Laos ile Burma’ya ise yüzde 40 oranında tarife uygulanacağı aktarıldı.
Trump, tarifelerin seviyesinin ikili diplomatik ilişkilere göre artırılabileceğini ya da azaltılabileceğini ifade etti. Bazı ülkelere yollanan tarife mektuplarının nihai teklifler olduğunu belirten Trump, “Fakat onlar farklı bir teklifle gelir ve bu benim hoşuma giderse, o zaman anlaşırız.” şeklinde konuştu.
Ek olarak, Başkan Trump, 9 Temmuz’da dolan tarife erteleme süresini 1 Ağustos’a uzatan kararnameyi imzaladı. 1 Ağustos tarihinin nihai olup olmadığı sorulduğunda Trump, “Kesin olduğunu söyleyebilirim, ama yüzde 100 kesin değil. Eğer arayıp ‘Farklı bir yol denemek istiyoruz.’ derlerse, bu seçeneğe açık oluruz.” yanıtını verdi.
Trump’ın bu kararları, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) para politikasına yönelik belirsizliklerin sürmesine yol açtı. Yatırımcıların odak noktasında, Fed Federal Açık Piyasa Komitesi’nin (FOMC) yarın açıklayacağı toplantı tutanaklarından çıkacak mesajlar yer alacak.
Bu gelişmelerin etkisiyle, enflasyonist baskıların süreceği endişeleri dün ABD’nin 10 yıllık tahvil faizini yüzde 4,40 seviyelerine taşırken, faiz bugün yüzde 4,38 seviyesinde bir denge buldu.
Ons altın fiyatı dün günü yatay bir seyirle 3 bin 336,55 dolardan tamamladıktan sonra, bugün de benzer bir seyir izleyerek 3 bin 335 dolar civarında işlem görüyor. Dün yüzde 0,1’lik bir artışla 97,3 seviyesinden kapanan dolar endeksi, bugün de yatay seyrini koruyarak 97,3’te bulunuyor.
### Tarife Duyuruları New York Borsasında Satış Getirdi
Trump’ın tarife mektuplarını açıklaması, New York borsasında negatif bir havanın hakim olmasına neden oldu. Bu mektupların ardından, ABD borsalarında işlem gören bazı Japon ve Güney Koreli firmaların hisselerinde düşüşler yaşandı.
Japon otomotiv devleri Toyota ve Honda’nın hisseleri yaklaşık yüzde 4 değer kaybederken, Güney Koreli telekomünikasyon firması SK’nin hisselerindeki düşüş yüzde 8’e yaklaştı ve LG Display’in hisseleri yüzde 8’den fazla geriledi.
Diğer bir gelişmede ise Tesla CEO’su Elon Musk’ın bir siyasi parti kurmayı planladığını duyurması sonrası, şirketin hisseleri bugün yaklaşık yüzde 7 değer kaybetti.
Bu gelişmeler ışığında, New York Borsası’nda dün S&P 500 endeksi yüzde 0,79, Nasdaq endeksi yüzde 0,92 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,94 oranında düşüş gösterdi. ABD’de endeks vadeli kontratları ise yeni güne karışık bir başlangıç yaptı.
### Avrupa Borsalarında İngiltere Dışında Olumlu Seyir
Avrupa borsalarında dün, ABD ile ticari müzakerelerde ilerleme sağlanacağı beklentilerinin artmasıyla İngiltere haricinde pozitif bir atmosfer hakimdi. Avrupa Birliği’nin tarife oranlarını belirleyen bir mektup almasının beklenmediğine yönelik haberler, Avrupa piyasalarında risk iştahını yükseltti.
Avrupa Birliği (AB), ABD ile bir ticaret anlaşmasına 9 Temmuz’a kadar varılmasının amaçlandığını duyurdu. Bununla birlikte, Avro Bölgesi’nde yatırımcı güveni, ekonomilerdeki toparlanma işaretleriyle birlikte temmuz ayında son 40 ayın zirvesine tırmandı.
Almanya’da sanayi üretimi, mayıs ayında otomotiv ve ilaç sektörlerindeki kuvvetli büyümenin etkisiyle bir önceki aya kıyasla yüzde 1,2 artarak beklentilerin üzerine çıktı.
Analistler, bu verilerin Bölge’deki resesyon kaygılarını hafifletebileceğine işaret etti. Bu gelişmeler neticesinde, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,19 düşerken, Almanya’da DAX endeksi yüzde 1,20, İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,74 ve Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,35 değer kazandı. Avrupa’da endeks vadeli kontratları yeni güne karışık bir seyirle başladı.
### Asya Piyasaları Pozitif Bir Gün Geçiriyor
Asya borsalarında, Trump’ın ticari müzakerelerde esnek olabileceğine dair sinyaller vermesiyle artan risk iştahı sayesinde pozitif bir görünüm hakim. Trump’ın görüşmelere açık olabileceğini söylemesi, Asya ülkelerinin ABD’ye ihracatının zarar görebileceği yönündeki endişeleri azalttı.
Japonya’nın ABD ile müzakerelere devam edebileceğine ilişkin haber akışı da Asya borsalarına destek verdi.
Japonya Merkez Bankası’nın (BoJ) politikalarına dair belirsizlikler sürerken, ABD’nin yeni gümrük vergileriyle birlikte Banka’nın faiz artırımlarını erteleyebileceği tahmin ediliyor.
Bu gelişmelerle Japonya’nın 30 yıllık tahvil faizi 10 baz puanlık bir artışla yüzde 3,065 seviyesine yükseldi. Diğer yandan, Avustralya Merkez Bankası politika faizini değiştirmeyerek yüzde 3,85’te sabit bıraktı.
Bu gelişmelerin ardından, kapanışa doğru Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,3, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 0,8 ve Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,6 düşerken, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 1,5’lik bir yükseliş gösterdi.
### Borsa İstanbul Günü Kayıpla Kapattı
Dün satış baskısının hakim olduğu Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 1,64’lük bir değer kaybıyla 10.107,68 puandan kapattı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) ise BIST 30 endeksine dayalı ağustos vadeli kontrat, dün akşam seansında normal seans kapanışının hemen üzerinde 11.940,00 puandan işlem gördü.
Dolar/TL paritesi dün yüzde 0,3’lük artışla 39,9613’ten kapanmasının ardından, bankalararası piyasanın açılışında yüzde 0,1 yükselişle 40,0060 seviyesinden işlem görüyor.
Öte yandan, Hazine ve Maliye Bakanlığı, dün gerçekleştirdiği bir hazine bonosu ve bir devlet tahvili ihalesiyle 97 milyar 224,8 milyon lira borçlandı. Bakanlık, bugün iki devlet tahvili ihalesi daha düzenleyecek.
Analistler, bugün yurt içi veri takviminin sakin olduğunu, yurt dışında ise Almanya’nın dış ticaret dengesi verilerinin izleneceğini belirtiyor.
Tarifelere ilişkin haber akışının yatırımcıların odağında kalmaya devam ettiğini vurgulayan analistler, teknik olarak BIST 100 endeksinde 10.000 ve 9.900 seviyelerinin destek, 10.200 ve 10.300 puanın ise direnç olarak öne çıktığını kaydetti.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
09.00 Almanya’da mayıs cari açık
Sabancı Holding’den satın alma
Trump’ın yeni tarifeleri petrol fiyatlarına yansıdı
TL varlıklara ‘operasyon’ baskısı!
Altında iki yönlü hareketlilik: İşte fiyatlar
Fed’den düşük faiz uyarısı!