FETÖ’nün 15 Temmuz İhanetinin 9. Yılı
Türkiye’nin demokrasi tarihine kara bir leke olarak geçen Fetullahçı Terör Örgütü’nün (FETÖ) hain darbe girişiminin üzerinden tam 9 yıl geçti. 15 Temmuz 2016 gecesi yaşanan kanlı olaylarda, aralarında asker ve sivillerin de bulunduğu 253 kişi şehit oldu, 2 bin 196 kişi ise gazi unvanını aldı. O geceye giden süreçte ve darbe anında yaşananları yeniden hatırlayalım.
Darbe Girişimine Giden Süreç
Hükümeti devirip devleti ele geçirmeyi hedefleyen FETÖ, daha önce MİT Müsteşarı Hakan Fidan‘ı hedef alan kumpaslar, 17/25 Aralık soruşturmaları ve MİT tırlarının durdurulması gibi girişimlerde bulunmuş ancak başarısız olmuştu. AK Parti’nin 1 Kasım 2015 seçimlerinde yeniden tek başına iktidara gelmesiyle, Yüksek Askeri Şura (YAŞ) kararlarıyla TSK içindeki mensuplarının tasfiye edileceğini anlayan örgüt, son hamlesini yapma kararı aldı.
Elebaşı Gülen’den Darbe Çağrısı
Örgüt elebaşı Fetullah Gülen, 19 Mart 2016‘da “haki renk” cübbeyle yaptığı bir konuşmayla örgütün asker üyelerine açıkça darbe çağrısında bulundu. Bu talimatın ardından Türkiye genelinde darbe hazırlıkları hız kazandı. FETÖ’nün sivil yöneticileri, planlamaları elebaşı Gülen’e sunmak için Aralık 2015’ten itibaren ABD’ye gidip geldi.
Akıncı Üssü’ndeki Kritik Toplantılar
Yurt içindeki planlamanın son halkası, 6-9 Temmuz tarihleri arasında Ankara Konutkent’teki bir villada gerçekleştirildi. Toplantılara FETÖ’nün sözde TSK imamı Adil Öksüz başkanlık etti. Katılımcılar arasında darbenin merkezi olan Akıncı Üssü‘nde yakalanan sivil imamlar Hakan Çiçek, Nurettin Oruç, Harun Biniş ve Kemal Batmaz ile sözde yurtta sulh konseyi üyeleri de bulunuyordu. Öksüz ve Batmaz, 11 Temmuz‘da planı Gülen’e sunmak için ABD’ye gitti ve 13 Temmuz‘da onayı alarak geri döndü. Darbe tarihi 16 Temmuz saat 03.00 olarak belirlendi.
15 Temmuz Gecesi: Adım Adım Yaşananlar
MİT’e Gelen Kritik İhbar
Darbe planı, Kara Havacılık Komutanlığında görevli bir pilot binbaşının, “FETÖ’cülerin Hakan Fidan’ı kaçırmayı planladığı” ihbarıyla deşifre olma riskiyle karşılaştı. MİT Başkanı Fidan, durumu derhal dönemin Genelkurmay 2. Başkanı Orgeneral Yaşar Güler‘e, ardından Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar‘a bildirdi. Akar, Türk hava sahasının tüm uçuşlara kapatılması ve zırhlı birliklerin kışlalardan çıkmaması emrini verdi.
Darbe Saatinin Öne Çekilmesi
MİT ve Genelkurmay arasındaki bu trafikten haberdar olan darbeciler, deşifre olduklarını anlayarak paniğe kapıldı. Akıncı Üssü’ndeki Adil Öksüz ve diğer sivil imamların onayıyla, 16 Temmuz 03.00‘te başlaması planlanan darbe girişimi, 15 Temmuz saat 20.30‘a çekildi.
Genelkurmay’da Darbenin Tebliği ve İlk Bildiriler
Saat 21.00‘de Tümgeneral Mehmet Dişli, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Akar’a darbeyi tebliğ etti. Akar’ın teklifi reddetmesi üzerine, özel kalem ekibi tarafından derdest edilerek alıkonuldu. Ardından, Genelkurmay Başkanlığı Mesaj ve Evrak Dağıtım Sistemi (MEDAS) üzerinden birliklere sözde sıkıyönetim atama listeleri ve zırhlı araçların kritik noktalara intikal etmesi emri gönderildi.
Ankara Semalarında Alçak Uçuşlar
Saat 22.28‘de Akıncı Üssü‘nden kalkan F-16 savaş uçakları Ankara üzerinde alçak uçuşa başladı. Aynı anlarda İstanbul’da Boğaziçi ve Fatih Sultan Mehmet köprüleri askerler tarafından kapatıldı. Dönemin Başbakanı Binali Yıldırım, saat 23.02‘de televizyona bağlanarak bunun bir kalkışma olduğunu duyurdu ve “Bu çılgınlığı yapanlar en ağır şekilde bedelini ödeyeceklerdir” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan Tarihi Çağrı
Gecenin seyrini değiştiren an, saat 00.24‘te Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan‘ın CNN Türk’e bağlanarak yaptığı konuşma oldu. Erdoğan, “Milletimizi meydanlara davet ediyorum” diyerek halkı demokrasiye sahip çıkmaya çağırdı.
Milletin Direnişi ve Demokrasi Zaferi
Stratejik Noktalara Saldırılar
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın çağrısı sonrası sokağa dökülen halk, darbecilerle karşı karşıya geldi. Darbeci pilotlar Gölbaşı’ndaki Emniyet Genel Müdürlüğü Havacılık Daire Başkanlığı ve Özel Harekat Başkanlığı‘nı bombaladı. Jandarma Genel Komutanlığı önünde toplanan sivil halka helikopterden ateş açıldı, 9 vatandaş şehit oldu. Darbeciler ayrıca TRT binasını işgal ederek zorla darbe bildirisini okuttu.
Kahraman Astsubay Ömer Halisdemir’in Direnişi
Diyarbakır’dan Ankara’ya gelen darbeci tuğgeneral Semih Terzi‘yi etkisiz hale getirme görevi, Özel Kuvvetler Komutanı Korgeneral Zekai Aksakallı tarafından emir astsubayı Ömer Halisdemir‘e verildi. Halisdemir, saat 02.14‘te karargaha girmeye çalışan Terzi’yi alnından vurarak öldürdü ve kendisi de oracıkta şehit edildi.
TBMM’nin Bombalanması
Halkın direncini kıramayan darbeciler, bu kez milletin iradesinin tecelligahı olan Türkiye Büyük Millet Meclisi‘ni hedef aldı. F-16’lar tarafından Meclis’e atılan bomba sonucu 32 kişi yaralandı. Meclis, ilerleyen saatlerde ikinci kez bombalandı.
Darbenin Bastırılması ve Sonrası
21 Saatte Kontrol Altına Alındı
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın çağrısıyla meydanları dolduran milletin ve vatansever güvenlik güçlerinin kararlı mücadelesi sonuç verdi. Darbeciler birer birer teslim olmaya başladı. Saat 06.19‘da Cumhurbaşkanlığı Külliyesi Kavşağı’na atılan iki bomba ile 15 vatandaşımız daha şehit oldu. Sabah saatlerinde Boğaziçi Köprüsü’ndeki darbeciler teslim oldu. Genelkurmay Başkanı Akar, Akıncı Üssü’nden kurtarıldı. Başbakan Yıldırım, 16 Temmuz saat 12.57‘de darbe teşebbüsünün bastırıldığını açıkladı. Girişim, yaklaşık 21 saatte tamamen kontrol altına alındı.
Darbenin Bilançosu
Hain darbe girişiminde 253 kişi şehit oldu, 2 bin 196 kişi yaralandı. Girişimde yaklaşık 9 bin askeri personel, 35 uçak, 37 helikopter, 74’ü tank olmak üzere 246 zırhlı araç ve 4 bine yakın hafif silah kullanıldığı tespit edildi.
Terör Örgütü Elebaşı Gülen’in Sonu
1999’da kaçtığı ABD’nin Pensilvanya eyaletindeki malikanesinden örgütü yöneten ve 15 Temmuz darbe girişiminin emrini veren terörist başı Fetullah Gülen, Türkiye’nin 7 ayrı iade talebine rağmen iade edilmedi. Gülen, 20 Ekim 2024‘te tedavi gördüğü St. Luke’s Hastanesi’nde öldü. Ölümü, ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından Türk makamlarına resmi bir belgeyle bildirildi.