Fransa’dan İsrail’in “E1” Projesine Sert Tepki
Fransa, İsrail’in Doğu Kudüs’teki yasa dışı yerleşimleri genişletmeyi hedefleyen ve tartışmalara neden olan “E1” projesini yeniden başlatma kararına şiddetle karşı çıktığını duyurdu. Fransa Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, projenin derhal durdurulması çağrısında bulunuldu.
“Fransa, İsrail Sivil İdare Yüksek Planlama Konseyi tarafından duyurulan ‘E1’ yerleşim projesinin yeniden başlatılmasına şiddetle karşı çıkıyor.”
Bakanlık, Doğu Kudüs‘te 3 binden fazla yasa dışı konutun inşasını öngören projenin 2021 yılından bu yana dondurulmuş olduğunu hatırlattı. Açıklamada, uluslararası hukuka aykırı olan bu projenin, bölgede kalıcı barış için kritik önem taşıyan iki devletli çözüm olasılığını ciddi şekilde tehdit ettiği vurgulandı.
Projenin Amacı ve Uluslararası Hukuk İhlali
İsrail’in yasa dışı yerleşim faaliyetlerinin bir kez daha kınandığı açıklamada, İsrail ile Filistin arasında kalıcı barış ve güvenliğin yalnızca iki devletli bir çözümle mümkün olabileceğinin altı çizildi.
Doğu Kudüs ile Batı Şeria Arasındaki Bağlantıyı Koparma Hedefi
İsrail, “E1” projesi ile tarihsel olarak Doğu Kudüs’ün bir parçası olan ancak Ayrım Duvarı nedeniyle Batı Şeria tarafında kalan Filistin mahallesi Azeriye yakınlarındaki “Maale Adumim” yerleşimini Batı Kudüs’e bağlamayı amaçlıyor. Bu plan kapsamında, bölgeye 4 binden fazla yeni yerleşim birimi ve oteller inşa etmek için 12 bin dönüm Filistin toprağının gasbedildiği belirtiliyor. Projenin nihai hedefi, Doğu Kudüs’ün Batı Şeria’daki diğer Filistin topraklarıyla coğrafi bağlantısını keserek izole etmektir.
Bu projenin hayata geçmesi durumunda, 5 binden fazla Filistinlinin topraklarından zorla sürülebileceği endişesi dile getiriliyor.
Uluslararası Hukuk ve Tepkiler
Birleşmiş Milletler (BM), işgal altındaki Filistin topraklarında İsrail tarafından inşa edilen tüm yerleşim birimlerini yasa dışı olarak kabul etmektedir. BM’nin en üst yargı organı olan Uluslararası Adalet Divanı (UAD), Temmuz 2024’te aldığı bir kararla İsrail’in tüm “yeni yerleşim faaliyetlerini” durdurması ve gasbettiği tüm Filistin topraklarından çekilmesi gerektiği yönünde bir görüş bildirmişti. Ancak İsrail yönetimi bu kararı tanımadığını açıklamıştı.