Gökbilimciler Dünya’dan 35 Kat Büyük Yeni Bir Dış Gezegen Keşfetti
Gökbilimciler, Kepler-139f adını verdikleri yeni bir dış gezegenin (exoplanet) keşfini duyurdu. Yaklaşık olarak Neptün’ün iki katı, Dünya’nın ise 35 katı kütleye sahip olan bu devasa gezegen, yıldızı etrafındaki bir tam turunu 355 günde tamamlıyor. Bu önemli bulgu, 2 Mayıs’ta The Astrophysical Journal Letters dergisinde yayımlanan bir çalışma ile bilim dünyasına sunuldu. Ancak bu dev gezegen, bugüne kadar yapılan gözlemlerde fark edilememişti.
Kepler-139f Neden Şimdiye Kadar Gizli Kaldı?
Bu gezegenin şimdiye dek keşfedilememesinin ardında, NASA’nın Kepler uzay teleskobunun gözlem tekniği yatıyor. Kepler, yaklaşık dokuz yıllık görevi boyunca 3 bine yakın gezegen keşfetmiş olsa da, yalnızca yıldızları ile Dünya arasından geçen, yani ‘geçiş yapan’ gezegenleri tespit edebiliyordu. Bu geçişler esnasında yıldız ışığında meydana gelen hafif sönükleşmeler, gökbilimcilerin gezegenlerin varlığını ve boyutlarını hesaplamasını sağlıyordu.
Ancak Kepler teleskobu, gözlem düzleminin üstünden veya altından geçen, yani geçiş yapmayan gezegenleri tespit etme yeteneğine sahip değildi. Bu metodolojik sınırlama nedeniyle, Kepler-139f gibi birçok gezegenin varlığı gizli kalmıştır.
Gezegen Keşiflerinde Yeni Dönem: PLATO Görevi
Princeton Üniversitesi Astrofiziksel Bilimler Departmanı’ndan Caleb Lammer, konuya ilişkin önemli açıklamalarda bulundu. Space.com’a konuşan Lammer, şu ifadeleri kullandı:
Muhtemelen birçok gezegen sistemi, özellikle dış bölgelerinde, henüz keşfedilmemiş gezegenlere ev sahipliği yapıyor.
Bilim insanlarına göre, bu gizli gezegenlerin saklanması yakında daha da zorlaşacak. 2026 yılında Avrupa Uzay Ajansı (ESA), hem geçiş yapan gezegenleri hem de yıldız salınımlarını inceleyecek olan PLATO (Planetary Transits and Oscillations of Stars) görevini başlatacak. PLATO, geçiş zamanlarını çok daha hassas bir şekilde ölçerek ve Kepler’in daha önce gözlemlediği alanları yeniden ziyaret ederek, geçiş zamanlaması değişimlerini (TTV) iyileştirecek. Bu sayede, eğimli yörüngelere sahip daha fazla gezegenin keşfedilmesi mümkün olacak.
Lammers, ‘Önümüzdeki yıllarda, PLATO görevi sayesinde TTV tabanlı gezegen keşif yönteminin ciddi şekilde hızlanacağını düşünüyorum’ diyerek geleceğe yönelik beklentisini dile getirdi.
