AB’nin Gelecek Vizyonu: 2 Trilyon Euroluk Stratejik Bütçe Teklifi
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Brüksel’de gerçekleştirdiği bir basın toplantısıyla, Avrupa Birliği’nin 2028-2034 yıllarını kapsayacak yeni Çok Yıllı Mali Çerçeve (MFF) teklifini kamuoyuna sundu. Von der Leyen, Avrupa’nın karşılaştığı yeni zorluklarla mücadele edebilmesi ve stratejik hedeflerine ulaşabilmesi için iddialı bir bütçenin zorunlu olduğunu belirtti. Komisyon tarafından sunulan 2 trilyon euroluk dev bütçe teklifinin bu gereksinimleri karşılamak üzere tasarlandığını vurguladı.
Önceki döneme kıyasla daha büyük olan bütçenin finansmanına ilişkin olarak von der Leyen, üye ülkelerin katkı paylarının sabit tutulacağını ve ek finansmanın yeni “öz kaynak” sistemleri aracılığıyla sağlanacağını açıkladı.
Stratejik Öncelikler ve Fon Dağılımı
Yeni bütçe teklifi, AB’nin temel politika alanlarına önemli kaynaklar ayırarak gelecekteki yönünü de şekillendiriyor. Tarım, sosyal politikalar, rekabetçilik ve savunma gibi alanlar öncelikli olarak öne çıkıyor.
Tarım ve Sosyal Politikalara Dev Kaynak
Bütçenin en büyük kalemlerinden birini tarım, uyum ve sosyal politikalar oluşturuyor. Bu alanlara toplamda 865 milyar euro kaynak ayrılacağı belirtildi. Von der Leyen, fonların dağılımını şu şekilde detaylandırdı:
- Çiftçilere gelir desteği: 300 milyar euro
- Daha az gelişmiş bölgeler için uyum fonu: 218 milyar euro
- Balıkçılık sektörü: 2 milyar euro
Ayrıca, göç ve sınır yönetimine yapılan yatırımın da üç katına çıkarılacağının altı çizildi.
“Katalizör Avrupa” ile Ortak Yatırımlar
Bütçe kapsamında “Katalizör Avrupa” adıyla yeni bir program hayata geçirileceğini duyuran von der Leyen, bu programın önemini şu sözlerle ifade etti:
“İlk defa, üye ülkelere AB tarafından desteklenen 150 milyar euroluk kredilerle ortak hedeflere yatırım yapma imkanı sunacağız.”
Bu kredilerin AB bütçesi tarafından güvence altına alınacağını ve uygun koşullu olacağını belirten von der Leyen, ülkelerin bu kaynağı savunma sanayisi, enerji altyapısı ve stratejik teknolojiler gibi kritik alanlarda kullanabileceğini ekledi.
Rekabetçilik, Savunma ve Küresel Rol
AB’nin küresel arenadaki rekabet gücünü artırmak ve savunma kapasitesini güçlendirmek de yeni bütçenin temel hedefleri arasında yer alıyor.
Rekabet ve Savunma Sanayisine 410 Milyar Euro
Von der Leyen, AB’nin rekabetçiliğini artırmaya odaklandıklarını vurgulayarak, bütçenin bu amaçla 410 milyar euroluk bir rekabet fonu içereceğini söyledi. Bu fonun içerisinde savunma ve uzay alanına yönelik 131 milyar euroluk bir kaynak ayrıldığına dikkat çekildi.
Küresel Avrupa Fonu ve Genişleme Politikası
Küresel Avrupa fonunun 200 milyar euro olacağını açıklayan Komisyon Başkanı, bu fonun küresel yatırım programları, insani yardımlar ve stratejik ortaklıkları kapsayacağını belirtti. Genişleme politikasının önemine de değinen von der Leyen, şunları söyledi:
“Genişleme sadece siyasi bir hedef değil, aynı zamanda temel bir öncelik. Genişleme, Avrupa’nın istikrarı ve refahına stratejik bir yatırımdır. Bu nedenle, aday ülkelere küresel Avrupa fonunun tüm araçlarını sunacağız.”
Bu çerçevede Ukrayna’ya desteğin süreceğini belirten von der Leyen, “Ukrayna için 100 milyar euro ayırdık” dedi.
Krizlere Karşı Hazırlık ve Bütçe Büyüklüğü
Geçmiş krizlerden dersler çıkarıldığını belirten von der Leyen, yeni bütçede özel bir kriz mekanizmasının da yer alacağını duyurdu.
“Krizlerden dersimizi aldık. Yaklaşık 400 milyarlık bir ateş gücüne sahip özel bir kriz mekanizması oluşturuyoruz. Bu, büyük bir şok yaşandığında AB’nin hızlı ve sert bir şekilde yanıt vermesini sağlayacak.”
Açıklanan yeni bütçe teklifi, Avrupa Birliği’nin toplam gayrisafi yurt içi hasılasının (GSYH) yüzde 1,26’sına tekabül ediyor.